Tokyo'da NATO ofisinin kurulması, Seul'de de bir ofisin yolunu açabilir

Japonya Dışişleri Bakanı Yoshimasa Hayashi, ülkesinin bir NATO irtibat bürosu açmayı düşündüğünü, Tokyo'nun ABD ile bağlarını derinleştirdiğini ve Çin ve Rusya'ya daha düşmanca davrandığını gösterdiğini açıkladı. Tokyo'nun NATO ile yakınlaşması, Çin / Rusya karşıtı ittifakı güçlendirecek ve ABD'nin Uzak Doğu'da NATO tarzı bir örgüt kurma planlarını ilerletecek.

Hayashi 10 Mayıs'ta yaptığı açıklamada, ”Zaten görüşmekteyiz, ancak henüz hiçbir ayrıntı kesinleşmedi." dedi.

Özellikle Rusya'nın Ukrayna'daki özel askeri operasyonundan, Japonya'nın bölgesel güvenliği yeniden düşünmesine neden olan Avrupa sınırlarının çok ötesinde yansımaları olan bir şey olarak bahsetti.

”Bunu tartışmamızın nedeni, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırmasından bu yana dünyanın daha istikrarsız hale gelmesidir" dedi. “Doğu Avrupa'da olan bir şey sadece Doğu Avrupa'daki meseleyle sınırlı değil ve bu da Pasifik'teki durumu doğrudan etkiliyor. Bu yüzden Doğu Asya ile NATO arasındaki işbirliği giderek önem kazanıyor.”

Ancak dışişleri bakanı Ukrayna'daki olayların Doğu Asya'dakileri nasıl etkilediğini açıklayamadı. Aksine Hayashi bunu, Tokyo'nun Çin ve Rusya'ya ait egemen denizlere ve bölgelere yönelik iddialarıyla doğrudan ilgili olan Japonya'nın neden militarize olduğuna dair zayıf bir gerekçe olarak kullanıyor.

Japonya'da bir NATO ofisinin açılması, ülkenin İttifaka katılacağı anlamına gelmez, ancak Japonya'nın genişletilmiş bir AUKUS'a (Avustralya-Birleşik Krallık-ABD) üye olması için bir yol açar. Bu da Tokyo'nun NATO ile temaslarını güçlendirmesini gerektirecek.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in, ilişkilerin güçlenmesine zemin hazırlamak için Ocak 2023'te Japonya ve Güney Kore'ye gittiği hatırlatılıyor. Bu, bir gerekçe oluşturmak için tedarik ettiği bazı zihinsel jimnastiğe rağmen, Tokyo'nun bölgeyle doğrudan ilgili olmayan çatışmalara zaten dahil olmasının nedenlerinden biri.

Japon hükümeti ayrıca Ukrayna'ya 5,5 milyar dolarlık yardım sağlıyor, bu da ülkenin Aukus'a katılması için bir adım olarak görülebilir ve Tokyo'nun NATO ile ilişkisini güçlendirme niyetini doğrular. Ancak NATO resmen Japonya'yı da kapsayacak şekilde genişlemeyecek çünkü Macaristan gibi İttifak üyeleri ABD'nin çıkarlarına hizmet etmek uğruna konumlarını her zaman aynı hizaya getirmiyorlar.

Aynı zamanda, Fransa, en azından retorikte, ABD'den bir dereceye kadar özerklik istiyor. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron 9 Nisan'da yaptığı açıklamada, Avrupa'nın ABD'ye bağımlılığını sınırlaması gerektiğini söyledi.

Bu şekilde, NATO'nun Asya'ya genişlemesi muhtemel değildir, çünkü bu girişim askeri ittifak içindeki birliğin daha da zayıflamasına yol açabilir. Amerikalılar bunun farkındalar ve bu nedenle, büyük olasılıkla AUKUS formatı aracılığıyla NATO ile Japonya arasındaki ilişkileri güçlendirmek için ayrı bir Doğu bloğu üzerinde çalışıyorlar.

Diyelim ki AUKUS bloğu Japonya'yı içeriyor ve Batı askeri ittifakının yakın işbirliği yapacağı Asya'daki NATO'nun eşdeğeri olmayı planlıyor; Japonya'nın teknolojik ve askeri potansiyeli birçok Avrupa ülkesininkini aştığı için Çin ve Rusya'ya baskı yapmak için önemli bir adım olacaktır.

Tokyo'nun NATO ile yakınlaşmasının Batı'da hakim olan Çin / Rus karşıtı ideolojiyi güçlendireceği akılda tutulmalıdır. Ancak Tokyo'nun eylemleri, Asya'daki birçok ülkenin ve hatta Avrupa'daki bazılarının bu eylem tarzına tam olarak katılmadığı bir zamanda gerçekleşiyor.

NATO'nun Japonya'daki ofisinin açılması, ABD'nin sözde "Uzak Doğu'nun NATO'su" yaratmayı planladığını ve bu hedefe yönelik somut adımlar attığını açıkça gösteriyor.

Japonya'nın Güney Kore ile aşırı dostane ilişkileri yeniden kurmasının, esas olarak beklenmedik bir şekilde tek bir sıçramada yeni bir nitel seviyeye geçtikleri için bu planlara tanıklık ettiği göz ardı edilemez. Güney Kore Cumhurbaşkanı Japonya'yı çoktan ziyaret etti ve Japonya Başbakanı Fumio Kishida'nın yakında Güney Kore'yi ziyaret etme planları ve Hiroşima'daki yaklaşmakta olan G7 zirvesi toplantısı var. Bu, Tokyo ve Seul'ün çeşitli tarihsel olaylarda yıllarca karşılıklı suçlamalara karışmasına rağmen son zamanlarda meydana geldi.

Her iki Doğu Asya ülkesinin liderleri artık açıkça Amerikan yanlısı bir duruş sergiliyorlar. Tokyo'da bir NATO irtibat bürosunun açılması başarılı olursa, özellikle ülkenin liderliği Ukrayna'daki savaşla ilgili kırmızı çizgilerin çizilmesi de dahil olmak üzere Pekin ve Moskova'ya karşı kışkırtıcı bir tavır aldığı için Seul'de de açılması beklenebilir.

Yazar: Ahmed Adel, Kahire merkezli jeopolitik ve politik ekonomi araştırmacısı