Anasayfa » Endüstri

Genç Mühendisler Rahatsız!

İstanbul'da Yaşayan Mühendisler Araştırması 2023 Raporu Basın Toplantısı ile Kamuoyuna Açıklandı.

15:36:29 | 2023-04-27

Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şube toplantı salonunda gerçekleştirilen bir basın toplantısı ile bu yıl üçüncüsünü tamamladığımız “İstanbul’da Yaşayan Mühendisler Araştırması Raporu-2023” raporunu kamuoyu ile paylaştık.

Ancreva Danışmanlık kurucusu Ömürden Sezgin’in açılış konuşmasını yaptığı etkinlikte, MMO İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Tataroğlu rapora dair detayları paylaştı.

İbrahim Tataroğlu, raporun, meslektaşlarımızın yaşadığı sorunları, ülke gerçekliği içerisinde ne kadar çarpıcı ortaya koyduğunu vurguladı. Geçmiş iki yılda hazırlanan raporları karşılaştırmalı verilerle de ele alarak raporun bütününde mühendislerin yaşam koşullarını, çalışma koşullarını, ücretler seviyesi ve ülkeden ayrılma motivasyonundaki etkenleri açıkladı.

****************

Bugün 2003–2023 arasında ülkemizde üniversite sayısı 78’den 208’e ulaşmıştır. Ne var ki üniversite sayısının fazlalığı bugüne kadar yükseköğretim eğitim sistemi kalitesine yansımamıştır.

Bugün ülkemizde mühendislik bölümü olan 215 üniversite aktif durumdayken, mühendislik bölümü sayısı 1552’dir. Bu bölümlerden bir kısmının kontenjan olmadığı için açılamaması göz önünde bulundurulması gereken önemli bir durumdur. Pek çok bölümde ise öğretim görevlisi, laboratuvar eksikliği yani üniversite koşullarının sağlanamaması ülkemiz için acı tabloyu ortaya sermektedir.

Bu durum yaptığımız anket verilerinde de yansımasını bulmakta, önemli noktalardan bir tanesi de eğitim politikalarının olumsuz yansımaları olarak ortaya çıkmaktadır.

Araştırma toplamda 13 konu başlığı altında toplanmıştır ve çalışma durumuna göre faal, emekli, iş arayan ve öğrenci olarak 4 gruba bölümler yönlendirilmiş veya ortak olarak cevaplar alınmıştır.

Cumhuriyetimizin 100., mesleğimizin 250. yılında İstanbul genelinde 2.023 kişi ile yaptığımız “İstanbul’da Yaşayan Mühendisler Araştırması Raporu 2023” raporundan bazı satır başlarını şöyle özetleyebiliriz:

Mühendislerin %52’sinin gelirleri azaldı, %65,55’i yoksulluk sınırı altında ücret alıyor

Ülkenin mevcut koşulları; pandemi süreci ve sonrasında yaşanan ekonomik dalgalanmalarla birlikte emek süreçlerinde yaşanan değişime bağlı olarak mühendislerin de mesleki ve sosyal alanda yaşadığı dönüşümler ivmesini arttırarak devam ediyor. Mühendislik bilimleri ve mesleğinin maruz kaldığı itibarsızlaştırma ve değersizleştirme ile işsizlik ve güvencesizleşme sorunları tüm ciddiyetiyle önümüzdedir.

Yaş aralığı ve eğitim durumlarına göre ayrıntılara yer verdiğimiz Araştırma Raporu’na katılan mühendislerin %82,76’sı ücretli çalışandır.

Yaş gruplarına göre son 1 yılda gelir değişimi incelendiğinde; 18-50 yaş arası grupta katılımcıların %48,83'ü gelirlerinde resmi enflasyona karşı azalma olduğunu belirtirken bu oranın 50 yaş üstü katılımcılarda %65,41 olduğu görülmektedir.

Katılanların sadece %35,76’sı tamamen mesleğiyle bağlantılı işlerde çalıştıklarını belirtmektedir.

Anketi dolduranların %65,55’inin aldıkları ücret yoksulluk sınırının altında kalmaktadır. Katılımcıların %7,20’si ise TMMOB Mühendis Asgari Ücreti’nin de altında ücret almakta, ücret düzeyleri yaşanan enflasyon karşısında erimektedir. Katılanların %87,44’ü ülke ekonomisini kötü/çok kötü bulduğunu belirtmektedir.

Gerileyen eğitim kalitesi ve ihtiyaçtan fazla mühendis

Mühendislik kontenjanlarında 2019’dan bu yana düşüş devam etmesine rağmen, mühendislik eğitiminde ihtiyacın çok üzerinde öğrenci olduğunu belirtenlerin oranı %66,44’dür. Aldıkları eğitimin kalitesiz ve yetersiz bir eğitim olduğunu belirtenlerin oranı da %74’lerin üstündedir. Bunlara paralel olarak da mesleğin itibarının ciddi anlamda azaldığını vurgulayanların oranı %40’lar seviyesindedir.

İş arama süresi cinsiyete göre incelendiğinde erkeklerin %38,55’i, kadınların ise %40’ı 12 aydan daha uzun süredir iş aramaktadır. 6 aydan daha uzun süre iş arayanların oranı %51,33’tür. Emekli mühendislerin %79,18’i emekli olduktan sonra da değişen sürelerde çalışma hayatına devam ettiğini belirtmektedir.

Genç mühendislerin yüzde 68’i ülkeden ayrılmak istiyor

2022 yılı araştırmasında hem İstanbul’dan hem ülkeden uzaklaşma isteğinin büyük oranda arttığını göstermekteydi. Bu artış deprem ve yaşanan mekânlara güvensizlikle birlikte daha da arttığı görülmektedir. Katılımcılardan İstanbul’dan ayrılıp farklı bir şehre veya farklı bir ülkeye taşınmak isteyenlerin oranı %53,24 iken 18-31 yaş arası katılımcılarda bu oran %68,60’tır.

2022 yılında kira ile ilgili sorunlar %16 oranıyla nispeten alt sıralarda yer alırken, bu yıl barınma sorunu nedeniyle şehri terk etme motivasyonu %30’lar seviyesindedir. Araştırmamıza bu yıl eklediğimiz doğal afetler nedeniyle şehir değiştirme isteği ise %58,4 ile kalabalık sorununun ardından ikinci sırada yer almaktadır.

Sorunların başında yine adalet ve hukuk geliyor

Ülkedeki en büyük sorun %91,74 ile adalet ve hukuk olarak işaret edilmektedir.

Mühendislerin %64,55’i yaşantısında barınma, beslenme, sağlık gibi temel ihtiyaçlarını bile kısmen veya güçlükle karşılayabildiklerini belirtmektedirler. Bugün temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlananların geleceğe daha da kaygılı baktıkları araştırma raporunda açıkça görülebilmektedir.

Gelecek ile ilgili kaygılı olduğunu belirtenlerin oranı 18-30 yaş arası gençlerde %96 seviyesindedir. Kaygısı olmadığını belirtenlerin oranı 6,87’de kalmaktadır. Bu oranlar geçen bir yıl içinde bir iyileşme olmadığının göstergesidir.

İstanbul’da Yaşayan Mühendisler Araştırması analiz raporuna http://mmo.kim/qgio linki üzerinden ulaşabilirsiniz.

Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Başkanı İbrahim Tataroğlu: “32 bin üyesi ile büyük bir aile olan MMO İstanbul Şubesi olarak, geleceğin temel taşı olan mühendis meslektaşlarımızın gücünü artırmak amacıyla kapsamlı bir şekilde yürüttüğümüz İstanbul’da Yaşayan Mühendisler Araştırması ile çok önemli verilere ve içgörülere ulaştık” diye belirtti. Sözlerini; “Bu çalışmanın; düşük ücretler, meslek itibarının değersizleşmesi, işsizliğin artması, mesleki sorunların çoğalması başta olmak üzere ekonomik ve sosyal açıdan mühendislerin yaşadığı sorunların anlaşılması için bugüne kadar yapılan çalışmaların bir parçası olarak büyük katkı sunacağına inanıyoruz” diyerek tamamladı.

Mühendis güçlü olmazsa gelecek de güçlü olmaz!