"Zelensky kültü" Sona mı Eriyor?

Devam eden bir Zelensky kültü var - ama bunun azaldığına dair işaretler de mevcut. Bir zamanlar Batı için bir tür “poster çocuğu Zelensky”, uluslararası alanda yoğun eleştirilerin de hedefi oldu. Bir zamanlar Amerikan Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi ile Oscar'da görünmesi için görüşmelerde bulunan (bu tabi gerçekleşmedi) Ukrayna Devlet Başkanı Volodymir Zelensky, video konferans yoluyla sık sık bir dizi NATO ülkesinin parlamentosuna hitap ediyor ve aylarca Batı medyasında ünlü statüsünün tadını çıkardı. Bu değişiyor ve bu değişikliğin daha derin nedenleri olabilir.

Örneğin, Ukrayna cumhurbaşkanı ve modaya uygun kıyafetler giyen eşi Olena Zelenskaya, her ikisi de prestijli Vogue dergisinin kapağına poz verdiğinde, bu açıkça Ukrayna'yı haberlerde tutmayı amaçlayan bir “PR dublör” çalışmasıydı. Artan gıda ve enerji fiyatlarıyla birlikte, ABD'deki ve özellikle Avrupa'daki genel halk, savaştan bıktı ve bir ülkenin harap olduğu bir ortamda bir moda ve yaşam tarzı dergisi için poz vermenin bariz duyarsızlığı ve kötü zevki objektiflere yansıdı. Tüm “PR dublörlüğü” geri tepti.

Ancak, Zelensky'nin tek endişesi kötü tasarlanmış bir fotoğraf çekimi değildir. Uluslararası Af Örgütü'nün yakın tarihli bir raporu, Ukrayna kuvvetlerinin savaş kurallarını ihlal ettiğini ve hastaneleri, okulları ve sivil konutları tehlikeye attığı gerçeğini ortaya çıkardı ve böylece ordu tarafından canlı kalkan taktiklerinin kullanıldığını ileri sürdü. Aslında, Batı basınında bunu örtbas etmek için çok şey yapılmasına ve Avrupa Konseyi'nin Uluslararası Danışma Kurulu'nun bu konularda daha önce raporları olmasına rağmen, Kiev'in en azından son 8 yıldaki insan hakları sicili korkunçtu. Panel ve Uluslararası Af Örgütü'nün kendisi bunlardan sadece birkaçı. Ukrayna'nın güçleri ve hükümeti arasındaki ciddi Neo-Nazi varlığı beyaza boyanmıştı. Ancak zamanla neonazizmin çirkin gerçekliği giderek daha fazla kuresel ağlarda yer buluyor.

Her halükarda, Uluslararası Af Örgütü'nün son raporu tabiri caizse kötü bir zamanlamayla geldi ve birçok tartışmaya yol açtı. Uluslararası Af Örgütü'nün Ukrayna şubesi başkanı Oksana Pokalchuk, raporun yayınlanmasını protesto ederek istifa etti.

Batı şimdiye kadar propaganda savaşını kazanırken, şimdi itilen anlatıların aşınmaya başladığına dair işaretler var. Gerçek şu ki, hiçbir propaganda, Amerikan ve Avrupalı ilgili yurttaşları, kendi iç durumları karamsar olmaktan uzakken, hükümetlerinin Kiev'e mali ve askeri yardım olarak milyarlarca dolar göndermesinden dolayı mutlu edemez. Örneğin Washington, bu ay 3 milyar dolarlık ödemeden başlayarak Ukrayna'ya 5.5 milyar dolarlık ek yardım gönderiyor. ABD enflasyonu Temmuz'da hafifçe gevşese de, hala on yılın en yüksek (%8,5)  seviyesine yakın. Hala bebek maması sıkıntısı var ve Amerikalıların yaklaşık yüzde 12'si temel gıda maddelerini satın almak için mücadele ederken gıda güvensizliği artıyor.

Avrupa ekonomisi de savaştan çok etkilendi (sorunları ondan önce gelmesine rağmen). Rus doğal gazına büyük ölçüde bağımlı olmaya devam ediyor ve şimdi bir durgunluk hayaleti onu rahatsız ediyor. AB'de manşet enflasyon Haziran'daki %8,6'dan Temmuz'da %8,9'a yükseldi. Estonya gibi ülkelerde ise yıllık enflasyon oranı yaklaşık %22'ye ulaştı.

Aslında, Temmuz ayındaki bir IMF Dünya Ekonomik Görünüm Güncellemesi, küresel ekonomik büyümenin 2021'deki %6,1'den bu yıl %3,2'ye düşeceğini öngördü. Küresel bir gıda krizi riski Moskova'ya atılırken, Kiev böyle bir durumda büyük sorumluluk taşıyor ve bu gerçek ortaya çıktı. Örneğin, tüm Karadeniz limanlarını mayınladı ve böylece gemilerin oradan serbestçe ayrılmasını imkansız hale getirdi. Tahıl koridoru, Rusya, Ukrayna, Türkiye ve BM arasında İstanbul'da bir anlaşmaya varılmasının ardından kısa süre önce yeniden açıldı.

Bu arada Volodymir Zelensky, NATO'nun ülkesine İsveç ve Finlandiya'ya davrandığı gibi davranması gerektiğinden ve Batı'nın “kayıtsızlığından” şikayet ediyor. Ukrayna cumhurbaşkanı, gönderilen silahların %30'u kadar küçük bir kısmı nihai varış noktasına ulaşmasına ve çoğu karaborsaya gitmesine rağmen daha fazla silah talep etmeye devam ediyor. Kiev'deki yolsuzluk raporları da yeniden su yüzüne çıkmaya başladı. 

Zelensky kültünün sonunda çekiciliğini kaybetmesine şaşmamalı. New York Times'tan Thomas Friedman kısa süre önce Beyaz Saray'ın Ukraynalı lidere güvenmediğini ve diğer büyük Batılı medya gruplarının Zelensky hakkındaki görüşlerini gözle görülür şekilde değiştirdiğini yazdı.

ABD'nin hem dindar müttefiklerine hem de “kuklalara” ihanet etme ve onları terk etme konusunda uzun bir geçmişi var ve aslında ABD liderliğindeki Batı için bir varlıktan çok bir sorumluluk haline gelebilecek olan Zelensky, tam olarak böyle bir kaderle karşı karşıya kalabilir. Bu durumda Batı, herhangi bir Ukrayna yenilgisi için onu suçlayabilirken, Tayvan'da son zamanlarda artan gerilimin ardından Pasifik'e odaklanabilir. Bu kesinlikle olası bir senaryo. Friedman'ın yazdığı gibi: "Aynı anda diğer iki süper güçle iki cepheli bir savaşa kur yapmamanız Jeopolitik 101'dir." Dolayısıyla Washington, hem Moskova'ya hem de Pekin'e yönelik çifte kuşatma politikasını aynı anda ilerletmek yerine, hangi vekalet savaşına öncelik vermek istediğini seçmek zorunda kalabilir.

Uriel Araujo (Uluslararası ve etnik çatışmalara odaklanan araştırmacı)

World Media Group (WMG) Haber Servisi