YKS 2023 sonuçlarının açıklanmasının ardından kritik tercih süreci başladı. Bu dönemde öğrenciler, geleceğini şekillendirmek adına en doğru tercihi yapmak için çaba sarf ediyor. Stresli geçen süreçte, rehberlik öğretmenlerinden destek almak büyük önem taşırken, stresin kontrol edilemediği durumlarda psikologlardan da destek alınabilir. Öğrenciler kadar ebeveynlerin de bu süreci sakin atlatması ve stres yönetimi yapması gerekiyor.
LifeClub Sağlık Hizmetleri Uzm. Klinik Psikoloğu Cansu Karaman, üniversite tercih döneminin psikolojik süreci hakkında şunları söyledi, “Tercih dönemi sınav sonucu belirlenene kadar fark edilmeyen, fakat süreç başladığında öğrenciler için oldukça endişe veren bir dönem olarak tanımlanmaktadır. Sınav dönemi boyunca kaygılanmayan birçok öğrenci tercih dönemi ile beraber kararsızlık ve gelecek kaygısı yaşayabilir. Bu kaygı ve stres durumu da öğrenciye geleceği için yanlış adımlar atma zemini hazırlayabilir. ”
Öğrenci Kendi İstediği Bölümü Seçmeli
Tercih yapacak öğrencilerin öncelikle kendisini iyi tanıması ve buna göre seçim yapması gerektiğinin altını çizen Cansu Karaman, “Tercih döneminde kaygı oluşturan ve en çok sorulan sorular: Maddi açıdan mutlu olur muyum? Seçimlerimden dolayı çevrem mutlu olur mu? Kolay iş bulabilir miyim? İnsanlar tarafından takdir edilir miyim? Bu soruların getirdiği kaygı ve stres doğru tercih yapmayı zorlaştırıyor.
Sabırlı olmak, sinirli olmak, heyecanlı olmak ya da soğukkanlı olmak temel kişilik özelliklerindendir. Öğrenci, sahip olduğu kişisel özelliklerin farkında olmalı ve bu doğrultuda bir meslek seçimi yapmalıdır. Tercihlerinizi mutlaka ilgi alanınız olan ve hayalini kurduğunuz bölümlerden yana kullanın. Çünkü istemediğiniz bir bölümde okumak, yalnızca zaman ve emek kaybına neden olacaktır.”
Tercih Döneminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Sıralamadan çok yüksek veya çok düşük tercihlerde bulunmamak gerekiyor diyen Uzm. Klinik Psk. Cansu Karaman, “Öğrenciler yüksek tercih yaparak kendisini çevresine ispatlamak isteyebilir. Kendi puanından çok düşük tercihte bulunması ise özgüven sorunlarına neden olabilir.
Öğrenciler kendilerine mutlaka şu soruları sormalılar; Hangi meslek kişisel özelliklerime daha uygun? Hangi meslek yeteneklerime daha uygun? İleride hangi mesleği yapmaktan memnun ve mutlu olabilirim? Hangi meslekte iyi bir kariyer elde edebilirim? Seçtiğim mesleğin ekonomik koşulları ve çalışma şartları nedir?
Öğrenciye Kulak Verilmelidir
Tercihleri doğru ver gerçekçi şekilde yapabilmek için öğrencilerin isteklerinin dinlenmesinin önemli olduğuna da değinen Cansu Karaman, “Bu süreçte psikolojik destek ve ebeveyn desteği, öğrencinin duygularını düzenleyebilmek açısından oldukça önemlidir.
Ancak unutmayın ki… Her öğrenci bir bireydir, her birey ise biriciktir. Her ebeveynin çocuğundan beklediği başarı farklıdır. Başarının tanımı ise tek bir sınav üzerinden değil, birçok durum üzerinden yapılır. Sınav sonuçları ise tüm bunlardan yalnızca biridir. Bu nedenle öğrencilerin gelecekleri hakkında ailelerinden alacakları fikirler, karar verme sürecini kolaylaştırmanın yanında onların kendilerine olan güvenini de artıracaktır.”
Öğrencilere Tercih Tavsiyeleri
Uzm. Klinik Psk. Cansu Karaman, tercih dönemi için öğrencilere 12 önemli ipucu verdi:
Üniversitenin size sunduğu imkânları mutlaka araştırın.
Seçtiğiniz bölüm ve üniversitenin akademik kadrosunu ve ilerde alacağınız ders programını inceleyin.
Üniversitenizin sosyal aktiviteleri ve uluslararası alanda size sağlayacağı imkânları inceleyin.
Gerekirse tercih danışmanlığı merkezlerinden ya da okullardaki rehber öğretmenlerden yardım istemekten çekinmeyin.
Okumak istediğiniz bölümlerin bir listesini hazırlayın ve bu bölümler hakkında ön bilgi edinin.
Seçtiğiniz bölümlerin iş imkânları hakkında bilgi edinmeyi ihmal etmeyin.
Bölümlerin, istediğiniz üniversitelerdeki puan ve sıralama aralıklarını belirleyin.
Özel yetenek sınavına girmenizi gerektirecek bölümlerden birini seçtiyseniz, koşulları ve sınav tarihlerini mutlaka kontrol edin.
Puanınıza ve ideallerinize uygun üniversitelerin ilgili bölümlerinden oluşan bir tercih listesi oluşturun.
Okumak istemediğiniz bir bölümün ya da gitmek istemediğiniz bir üniversitenin listenizde yer almamasına özen gösterin.
World Media Group (WMG) Haber Servisi