Ukrayna'ya sevk edilen silahlar karaborsada satılıyor

Yaptırımların işe yaramaması ve geri tepmesi gibi, Batı'nın Kiev'e yaptığı büyük çaplı silah transferleri de -herkesin bakışı açısından- bir felaket oldu. Ukrayna Ordusu Tuğgenerali Volodymyr Karpenko, ABD "Ulusal Savunma"ya verdiği röportajda ülkesinin aldığı tüm silah ve teçhizatın neredeyse yüzde 50'sini kaybettiğini itiraf etti. Bazıları yok edildi, ama hikayenin tamamı bu değil.

Rus Kanal Bir, Ukrayna ordusunun geri çekilirken silahları nasıl terk ettiğini bildirdi. Terk edilmiş ABD yapımı füzeler ve Alman tanksavar mayınları filme alındı. Üstelik Ukrayna'ya gönderilen silahlar karaborsada, darknet ve deep web platformlarında satılıyor. Orada, Javellin tanksavar sistemlerini yaklaşık 30.000 dolara veya İngiliz NLAW sistemlerini yarı fiyatına satın alabilirsiniz. Bunun için de talep var tabii. Teröristler ve suç çeteleri alıcılar.

Bu durum Interpol'ü ve diğer uluslararası ve Avrupa kuruluşlarını alarma geçirdi. Daha 28 Mayıs'ta, Europol direktörü Catherine De Bolle, savaşın kıtanın karaborsalarına akan silahları artırmasıyla ilgili endişelerini dile getirdi. Bu tür silahlar, Orta Doğu'da yerel çatışmalara karışan siyasi oyunculara ulaşabilir ve tüm bölgeye yayılabilir. Hatta;  Somali, Sudan, Yemen ve Mısır gibi şu anda istikrarsız olan yerlere bile ulaşabilir. Bosna, Kosova ve Arnavutluk'a yapılan silah sevkiyatları aslında soruşturuluyor ve bu Balkanlar'daki ve Sahel'deki güvenlik sorununu daha da kötüleştirebilir.

Mayıs ayında bir açıklama yapan  açıklayan ABD Siyasi İşlerden Sorumlu Müsteşarı Victoria Nuland'a  göre; terör örgütü DEAŞ olarak da bilinen sözde İslam Devleti veya IŞİD, bu kez Sahel'de kendisini yeniden örgütlüyor.  Arnavutluk ve Kosova'daki suç gruplarının IŞİD'e silah sattığına dair haberler var.

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova 9 Haziran'da yaptığı açıklamada, "Ukrayna'ya silah sevkiyatı, özellikle Batı Avrupa'da bir silah karaborsasının ortaya çıkmasına yol açacaktır" dedi. Interpol Genel Sekreteri Jurgen Stock, Le Figaro haberinde bildirildiği üzere, Afrika ve Balkanlar'ın Kiev'e tedarik edilen Batı silahlarının varış noktası haline gelmesiyle ilgili benzer endişelerini dile getirdi. "Mevcut çatışma sırasında silahların geniş çapta mevcudiyeti, çatışma sonrası aşamada yasadışı silahların çoğalmasına yol açacaktır" dedi. Aslında, karanlık ağda görüldüğü gibi bu zaten oluyor.

Ukrayna silahlı kuvvetlerinin inanılmaz derecede yozlaşmış olduğu iyi bilinen bir gerçektir. Ukrayna'nın uzun zamandır Avrupa'nın en büyük silah kaçakçılığı pazarlarından biri olduğuna inanılıyor. Ayrıca, eroin gibi uyuşturucular için bir ithalat geçiş noktası olarak ortaya çıktığı biliniyor. Ukrayna Avrupa'da 33 ülke arasında en yüksek suç ornaına sahip üçüncü ülke. Günümüz dünyasında, yasadışı ticaret, küresel olarak terörist ve aşırılık yanlısı ağların finansmanında önemli bir rol oynamaktadır.

Geçen yıl Kasım ayında Kiev'de bir kulüp homofobik bir terörist saldırının hedefi olmuştu. Maskeli adamlar tarafından basıldı ve daha sonra binaya patlayıcı bir cihaz atıldı. Suçun arkasında Azak Alayı (eski adıyla Azak Taburu) ile bağlantılı Ukraynalı paramiliter bir grup olan Centuria var gibi görünüyor. Kimse öldürülmedi, ancak bu aşırı milliyetçi grup şimdiden Ukrayna'nın şehirlerinde devriye geziyor. Savaş, göç krizi ve karaborsa ile Avrupa, silahlı grupların ve bunun gibi terör saldırılarının başkentlerine yayıldığını görebilirdi.

2019'da üst düzey bir Daesh lideri Al-Bara Shishani, Ukrayna'da tutuklandı. Shishani’nin Azak  grubuna sempati duyduğu, hatta bazı taktiklerini benimsediği biliniyor. 2015 gibi erken bir tarihte İslami radikaller ile Ukraynalı milisler arasında işbirliği yapıldığı da yetkililer tarafından bildiriliyor.

 Aralık 2021'de, mevcut krizden önce, bir savaş çıkması durumunda Ukrayna'nın (birkaç nedenden dolayı) Rusya tarafından mağlup edileceğini, ancak aşırı sağ Ukraynalı grupların - NATO ve muhtemelen aşırı milliyetçiler tarafından desteklenerek silahlandırılacağını yazmıştım. Ağlar - sabotaj ve terör operasyonlarında aktif kalabilir, böylece “çatışma sonrası” aşamayı uzun, kabus gibi bir “donmuş çatışma” kontrgerilla ve düzensiz savaş senaryosuna dönüştürebilir.

İnsani felaketin ortasında, diye yazdım, Avrupa kıtası artan bir göç krizi sırasında terörizm ve suçta bir artış beklemeli. Elbette mültecilerin çoğu, savaşın trajedisinden kaçan yasalara saygılı aileler, ancak paramiliter adamlar ve aşırılık yanlıları da Batı Avrupa'ya girebilir. Ukrayna Neo-Nazizmi büyük ölçüde beyaza boyandı. Avrupalı aşırı sağ milisler şimdiden Ukrayna milliyetçileriyle işbirliği yapıyor ve ülke şimdiden aşırı sağ faaliyet için yeni bir merkez haline geldi. Charles Sturt Üniversitesi Profesörü ve Uluslararası Adalet Enstitüsü ve Hukukun Üstünlüğü danışma kurulu üyesi Isaac Kfir, Ukrayna'nın "aşırı sağın Suriye'si" olma potansiyeline sahip olduğu konusunda uyardı.

ABD önderliğindeki Batı politikalarının -doğrudan veya dolaylı olarak- hem El Kaide'ye hem de DEAŞ'a yardım etmesi gibi, birkaç yıl içinde Avrupa'nın Avrupa'yı anımsatan yeni bir tür aşırı sağ terörün musallat olacağına inanmak için her türlü neden var. Washington'un Soğuk Savaş sırasında gizli bir anti-Sovyet ordusu olarak Avrupalı aşırı sağ grupları finanse ettiği meşhur Gladyo Operasyonundan biliniyor.

Avrupalı liderlerin neden bu riskleri kabul etmeye bu kadar hazır oldukları merak edilebilir. Almanya, Yunanistan, Macaristan ve hatta İsrail gibi ülkelerin zaman zaman Kiev'i daha fazla silahlandırmaya veya silahların geçişine izin vermeye isteksiz olmalarının gerçek nedeni budur. Amerikan perspektifinden bakıldığında Avrupa'nın kendisinin başka bir ABD vekili olduğu anlaşılıyor.

Uriel Araujo (Uluslararası Ve Etnik Çatışmalara Odaklanan Araştırmacı)