TÜSİAD'ın “Yaşlılık Politikaları Araştırması"

TÜSİAD, PwC Türkiye tarafından hazırlanan “Yaşlılık Politikaları Araştırması: Demografik Dönüşüm ve İhtiyaçlar” başlıklı raporu, 4 Temmuz Cuma günü kamuoyuyla paylaştı. Rapor, yaşlanan nüfus konusunu; sağlık ve bakım hizmetleri, sosyal katılım, ekonomik durum ve iş gücüne katılım, yaşlı bakım hizmetlerinin finansmanı, dijital adaptasyon ve yaşlı bakım teknolojileri ile yaşlı turizmi olmak üzere altı ana eksende ele alıyor. Raporda, yaşlı bireylerin yaşam kalitesini artırmayı, sağlıklı yaşlanmayı ve bu alanda sürdürülebilir iş birliklerini önceliklendiren öneriler de sunuluyor.

TÜSİAD Genel Merkezi'nde düzenlenen rapor tanıtım toplantısının açış konuşmasını TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Sosyal Kalkınma Yuvarlak Masası Başkanı Yılmaz Yılmaz yaptı.

Yılmaz Yılmaz: Yaşlılık konusu kuşaklararası ve bütüncül bir yaklaşımla ele alınmalı

Konuşmasında yaşlı bireylerin yaşam kalitesinin bütüncül bir yaklaşımla ele alınması gerektiğinin altını çizen Yılmaz Yılmaz şunları söyledi:

“Tüm dünyada sağlık alanındaki gelişmeler ve demografik dönüşümlerin de etkisiyle yaşlı nüfus oranı hızla artmaktadır. Türkiye, gelişmiş ülkelere kıyasla hala görece genç bir nüfusa sahip, bununla birlikte en hızlı yaşlanan ülkelerden biri. 2040 yılı itibarıyla, 65 yaş ve üzeri nüfusun toplam nüfus içindeki oranının %15'i aşmasıyla birlikte, Türkiye'nin, yaşlanmakta olan nüfustan yaşlanmış bir topluma dönüşmesi öngörülüyor. Yaşlılığı yalnızca bir yaş grubu meselesi olarak değil; kuşaklararası ve bütüncül bir yaklaşımla ele almalıyız. Yaşlı bireylerin iyi olma hali yalnızca sağlık hizmetlerine erişimle sınırlı değil; aynı zamanda bakım hizmetleri dahil güçlü sosyal destek mekanizmalarının varlığı ve ekonomik güvenceyle de doğrudan ilişkili. Gelecekteki tabloyu iyileştirmek istiyorsak, mevcut tablodaki sorunları ve eşitsizlikleri de bugün vakit kaybetmeden gidermeliyiz.”

Açış konuşmasının ardından, PwC Türkiye Ortağı ve Danışmanlık Hizmetleri Lideri Serkan Tarmur ile rapor yazarlarından Kıdemli Danışman İpek Ünlü rapor sunumunu gerçekleştirdi.

Toplantı, TÜSİAD Sağlık Çalışma Grubu Başkanı Nejat Emre Eczacıbaşı'nın oturum başkanlığını üstlendiği “Daha Kapsayıcı ve Sürdürülebilir Yaşlılık Politikaları Nasıl Olmalı?” başlıklı panel oturumu ile son buldu.  

Nejat Emre Eczacıbaşı: Raporumuz, yaşlanan nüfusun etkilerini ve öne çıkan ihtiyaçları ele alıyor

Nejat Emre Eczacıbaşı konuşmasında şunları söyledi:

“TÜSİAD olarak uzun yıllardır sağlık hizmetlerinin herkes tarafından erişilebilir, yüksek kaliteli ve sürdürülebilir olması için çalışmalar yürütüyoruz. Bu kapsamda gözlemlediğimiz üzere, küresel yaşlanma süreci, sağlık ve sosyal hizmet sistemlerinin daha dayanıklı ve kapsayıcı biçimde yeniden tasarlanmasını gerektiriyor. Raporumuz, yaşlanan nüfusun etkilerini ve öne çıkan ihtiyaçları, sağlık ve bakım hizmetleri, sosyal katılım, ekonomik durum, yaşlı bakım finansmanı, dijital adaptasyon ve yaşlı bakım teknolojileri ile yaşlı turizmi boyutlarıyla ele alıyor. Bu çok katmanlı değerlendirme çerçevesinde, veriye dayalı politika önerileri ve paydaşlar arası iş birliğine açık uygulama modelleri öneriyoruz. Raporun ortaya koyduğu veriler ışığında; yaş alma sürecini herkes için daha sağlıklı ve katılımcı kılmayı hedefliyoruz.”

Panelde; 65+ Yaşlı Hakları Derneği Başkan Yardımcısı Ferhat Boratav, Hacettepe Üniversitesi İktisat Bölümü Başkanı ve Sağlık Ekonomisi ve Politikası Derneği Başkanı Prof. Dr. Zafer Çalışkan, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şenay Gökbayrak ve Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) Nüfus Dinamikleri Program Koordinatörü Aysel Yüksel konuşmacı olarak yer aldı.

Raporun öne çıkan bulguları ve politika önerileri şöyle;

• OECD Nüfus projeksiyonlarına göre, 2020 yılında dünyada 65 yaş ve üzeri nüfusun oranı %9,3 iken 2050 yılında bu oranın %16'ya çıkması beklenmektedir.
• OECD'ye göre; 2022 yılında ülkemizde 65 yaş ve üzeri nüfusun payı %9,8 iken, 2050 yılında iki katına çıkarak, %20 seviyesine ulaşması bekleniyor.
• 2040 yılı itibarıyla, 65 yaş ve üzeri nüfusun toplam nüfus içindeki oranının %15'i aşarak %16,3'e ulaşması beklenmekle birlikte, Türkiye'nin, yaşlanmakta olan nüfustan yaşlanmış bir topluma dönüşmesi öngörülüyor.
• Türkiye'de yaşlılıkla ilgili politikalar bütüncül bir yaklaşım çerçevesinde ele alınmalı ve iş birliği modelleri geliştirilerek hayata geçirilmeli.
• Koruyucu sağlık uygulamaları ile sağlık ve bakım hizmetleri, yaşlı bireylerin ihtiyacına uygun olarak geliştirilmeli ve erişilebilir olmalıdır.
• Kurumsal bakım kapasitesi güçlendirilmeli; evde bakım ve uzun süreli bakım hizmetleri de geliştirilmeli. Gerekli düzenlemelerle kaliteli hizmet sunumu güvence altına alınmalıdır.
• Yaşlı yoksulluğunu önlemek ve yaşlı bireylerin ekonomik refahını artırmak için sosyal güvenlik sistemi ve sosyal desteklerin sürdürülebilir bir yapıyla kapsayıcılığı artırılmalıdır.
• Uzun süreli bakım sigortası, tüm vatandaşların yaşlılık dönemlerinde gerekli bakım hizmetlerine erişimini sağlamak amacıyla zorunlu hale getirilmeli. 18-65 yaş döneminde primlerin ödeneceği, yoksul kişilerin primlerinin devlet tarafından karşılanacağı bir sistem geliştirilmelidir.
• Genç ve orta yaş grubundaki bireylerin, özellikle de kadınların kayıtlı istihdama katılımı, yaşlılık döneminde ekonomik güvenceye ulaşması açısından kritik öneme sahipken; bu katılımı artırmak için kadınların üzerindeki bakım yükünü hafifletecek kurumsal bakım hizmetlerinin yaygınlaştırılması da büyük önem taşımaktadır.
• Üretken ve aktif yaşlanma odağıyla ve ekonomik refahı destekleyecek şekilde, yaşlı bireylerin beceri ve yetkinlikleri mesleki eğitim ve beceri programlarıyla geliştirilmelidir.  Çalışma hayatına devam etmek isteyen yaşlı bireyler için istihdam imkanları çeşitlendirilmeli ve çalışma ortamları yaşa uyumlu hale getirilmelidir.
• Sağlıklı ve aktif yaşlanma odağıyla yaş dostu şehirler planlanmalı ve hayata geçirilmelidir.  Daha erişilebilir ve yaş dostu konutlar, ulaşım imkanları, sosyal alanlar sunulmalıdır.
• Yaşlı bireyler için erişilebilir sağlık turizmi imkanları geliştirilmelidir.
• Dijitalleşme ve teknolojinin sunduğu fırsatlarla beraber, yaşlı bireylerin kullanımına uygun dijital uygulamalar yaygınlaştırılmalı; yaşlı nüfusun internet erişimi ve dijital okuryazarlığı geliştirilmelidir.  
• Yaşlı bireylerin toplumsal hayata katılımını destekleyecek şekilde genç-yaşlı dayanışmasını güçlendirecek, nesiller arası etkileşimi artıracak ve yaş ayrımcılığını giderecek etkinlikler geliştirilmeli ve buna uygun sosyal ortamlar sağlanmalıdır.

TÜSİAD “Yaşlılık Politikaları Araştırması: Demografik Dönüşüm ve İhtiyaçlar” Raporu Tanıtım Etkinliği, Allianz Sigorta ve Eczacıbaşı Holding'in destekleriyle gerçekleştirilmiştir.

TÜSİAD “Yaşlılık Politikaları Araştırması: Demografik Dönüşüm ve İhtiyaçlar” Raporu'na erişim için: https://tusiad.org/tr/yayinlar/raporlar/item/11731-yaslilik-politikalari-arastirmasi-demografik-donusum-ve-ihtiyaclar