"Türkiye manipülasyonun laboratuvarı hale gelmiş durumda!"

Balıkesir Büyükşehir Belediyesi ile Balıkesir Kent Konseyi’nin ortaklaşa düzenlediği 1. Balıkesir Kitap Fuarı’nda düzenlenen “Dezenformasyon Çağında Hakikati Aramak" başlıklı söyleşide konuşan Araştırmacı Gazeteci Canan Kaya, dijitalleşmenin getirdiği kolaylıkların yanında bir de ön ayak olduğu manipülasyonlara ışık tuttu. "Çok üzülerek söylüyorum bu manipülasyonları çoğu kez hükümetler, siyasi partiler ve devlet otoriteleri sağlıyor" diye konuşan Kaya, "Üstelik buralara yatırım yapıyorlar. Türkiye de bunun bir laboratuvar merkezi haline gelmiş durumda" ifadelerini kullandı.

Konuşmasına "Artık bilginin bolluğu değil, hakikatin kıtlığı çağındayız" diyerek başlayan Canan Kaya, Bilginin değil manipülatörlerin, dezenformasyonunu yayanın güçlü olduğu bir dönemdeyiz. Bunu yaparken trol hesaplar, botlar ve algoritmalar kullanılıyor. Bunlar savaşlarda da kullanılmaya başlandı. Ukrayna ve Rusya savaşında ürettikleri yalan videolar ile manipülasyonu yaydılar. Sahte hesaplar üzerinden yapay zeka ile üretilmiş videolar yaydılar" diye konuştu.

CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİNİ HATIRLATTI

Anlattıklarına Türkiye'den de 2023 Genel Seçimleri'ni örnek gösteren Gazeteci Kaya, "Türkiye'den 2023 genel seçimlerinde yaşananlara bakın. TRT devletin kanalı, bizim vergilerimizle ayakta duruyor ve tarafsız olması gerekiyor. Fakat TRT ekranlarında yapay zeka ile oluşturulmuş Millet İttifakı'nın adayının kara propagandayla kötülendiği, PKK ile işbirliği yaptığı, PKK yöneticilerinin 'Millet İttifakı adayına oy vermelisiniz' dediği sahte videolar üretildi. Dahası bu videolar TRT ekranlarında gösterildi. Miting meydanlarında bu videolar insanlara izletildi. Bu korkunç bir şeydi" diye konuştu.

'TEK BAŞINA GAZETECİLER MÜCADELE EDEMEZ'

Akıllı cep telefonları üzerinden her saniye bilgi akışı sağlandığına vurgu yapan Canan Kaya, "Hangisinin doğru olduğunu, yanlış olduğunu ayırt etmekte zorluk çekiyoruz. Bunun nedeni, dijitalleşmenin hayatımıza sağladığı kolaylıkların yanı sıra ne yazık ki manipülatörlerin cirit attığı bir merkez haline gelmiş olması. Çok üzülerek söylüyorum bunu çoğu kez hükümetler, siyasi partiler ve devlet otoriteleri sağlıyor. Üstelik buralara yatırım yapıyorlar. Türkiye bunun bir laboratuvar merkezi haline geldi. Çok özür dileyerek bunu ifade etmek durumundayım. Biz gazeteciler, bununla tek başımıza mücadele edemeyiz. Dezenformasyon ile birlikte mücadele etmezsek demokrasimiz tamamen elimizden alınacak" ifadeleriyle uyardı.

GÜLLÜ'NÜN ÖLÜMÜNÜ ÖRNEK VERDİ

Siyasi konular dışında da bu manipülasyon çağının etkilerinin görülmeye başlandığını belirten Canan Kaya, Şarkıcı Güllü'nün şüpheli ölümünü örnek göstererek "Türkiye, çok yakın bir zamanda ölüm haberi ile sarsıldı. Arabesk şarkıcı Güllü’nün ölümü. Şüpheli ölüm olarak kayıtlara geçti. Bu tip ölümler her zaman şüpheli ölüm olarak soruşturulur. Fakat burada soruşturmayı takip etmesi gereken yargı makamı ve gazetecilerdir. Ancak daha ilk gün itibariyle elinde delil olmayan hesaplar, kanallar, ilk önce oğlunu katil ilan ettiler. Ardından kızını katil ilan ettiler. Ellerinde somut bir delil yok. Pijama ile yurt dışında yayın yapan bir kadın olayı çözmeye çalıştı. O zaman yargı, polis, gazeteciler neden var? Bu sizin de başınıza gelebilir. Azımsanmayacak kadar fazla insan, o çocukların katil olduğuna inandı. Ve günün sonunda onları katil çıkarmak için de mücadele ettiler. Dezenformasyonun gücünü görebiliyor musunuz? İnanamadım. Biz böyle bir toplum değildik. Biz, sorgulayan, araştıran, öğrenme eğilimi olan bir toplumduk. Bu konu sıradan insanları da yakından etkileyen büyük bir tehlike" değerlendirmesini yaptı.

'YALANLAMANIN DA YALANLANDIĞI BİR ÜLKEDE YAŞIYORUZ'

Dezenformasyon ile mücadelede hükümetin sorun çözmeye istekli ve niyeti olduğunu düşünmediğini belirten Canan Kaya, "Hükümet, devlet eliyle bu ülkede dezenformasyon yapılıyor. Yalanlamanın da yalanlandığı bir ülkede yaşıyoruz" derken, söyleşisini dinleyenlere verdiği "Bir içerik gördüğünüzde lütfen karar vermeden önce sorgulayın. Kaynağını sorun. Neden diye sorun. Farklı kaynaklardan teyit etmeye çalışın. Çünkü küçük ekrandan karşınıza çıkan her içeriği sorgulamamız gereken bir süreçteyiz" tavsiyesiyle noktaladı.