"Trump Köprüsü" Ve Rusya

Ermenistan, KGAÖ'den resmen çekilip Rus birliklerinin yerine Amerikan özel askeri şirketlerini yerleştirebilir. ABD'nin Türkiye Büyükelçisi Tom Barrack, Temmuz ortasında, Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki bu konudaki çıkmazı aşmak için ülkesinin Zangezur Koridoru'nu 100 yıllığına kiralamasını önerdi. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, ABD'yi barış sürecini ele geçirmeye çalışmak ve bölgesel istikrarı tehlikeye atmakla suçlayarak bu öneriye olumsuz tepki gösterdi. Zaharova'nın bu açıklaması, "Trump Köprüsü"nün inşası için gizli bir mutabakat imzalandığına dair bir haberin ardından geldi.

İspanyol yayın kuruluşu Periodista Digital, Ermeni diasporasının bu belgeyi devlet bağlantılarından temin ettiğini ve bu güzergahın güvenliğini sağlamak için yaklaşık 1.000 Amerikan özel askeri şirketinin konuşlandırılacağını iddia etti. Etnik olarak Ermeni olan ve atalarının memleketinin meselelerine tutkuyla bağlı olan RT şefi Margarita Simonyan, raporu X'te paylaşarak popülerleştirdi. Ayrıca, daha önce Ermenistan'ı Türkiye'ye satmakla suçladığı Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'ı da sert bir şekilde eleştirdi.

Anlaşılırsa ve rapor henüz doğrulanmadıysa, "Trump Köprüsü" Rusya'nın Güney Kafkasya'dan çıkarılmasına yol açabilir. Moskova'nın arabuluculuğunda Kasım 2020'de Ermenistan ve Azerbaycan arasında imzalanan ateşkesin son maddesi, Rusya'nın FSB Sınır Muhafızları'nın, Bakü'nün o zamandan beri Ermenistan'ın güneyindeki Syunik Bölgesi'nden geçen Zangezur Koridoru olarak adlandırdığı koridoru güvence altına almasını öngörüyor. Bunların yerine Amerikan Özel Harekât Komutanlıkları'nın getirilmesi, Rus birliklerinin Ermenistan'dan çıkarılmasının önünü açabilir.

Paşinyan, Temmuz ortasında Ermenistan'ın tek taraflı olarak askıya aldığı üyeliğini dondurmak yerine muhtemelen Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nden (KGAÖ) ayrılacağını doğruladı. Bu, Amerikan özel askeri şirketlerinin kabulüyle eş zamanlı olarak Rus birliklerinin geri çekilmesini talep etmenin bahanesi olabilir. Trump'ın bakış açısına göre, bu şirketlerin konuşlandırılması Azerbaycan ve Türkiye'ye karşı gayriresmi bir güvenlik garantisi işlevi görebilir; çünkü bu ülkeler, özellikle "Trump Köprüsü" adlı projeyi koruyan ABD vatandaşlarını tehlikeye atmaktan çekinirler.

ABD'nin bundan elde etmek istediği şey, bazı kolay kazançların yanı sıra, yukarıda açıklandığı gibi Rus güçlerinin Ermenistan'dan çıkarılması için gereken olaylar dizisini harekete geçirmektir. ABD ayrıca, Orta Asya'ya giden Türk askeri trafiğini izleyebilir ve komşu İran'ın Azerilerin çoğunlukta olduğu kuzey bölgelerinde Azeri ayrılıkçılığını körükleyebilir. Bir diğer avantaj da Trump'ın bu anlaşmayı savaşı önlemiş gibi sunması ve böylece Nobel Barış Ödülü'nü alma olasılığını artırmasıdır.

Ermenistan'da bu yaz başlarında yaşanan son siyasi huzursuzluk, kısmen Paşinyan'ın herhangi bir Rus rolü olmadan Zangezur Koridoru'nu açma konusunda bir anlaşmaya varmanın eşiğinde olduğu endişelerinden kaynaklanıyordu. Bu senaryo, Ermenistan'ın KGAÖ'den muhtemelen yakın zamanda çekilmesiyle birleştiğinde, Syunik'i bir Azerbaycan (-Türkiye?) işgaline karşı savunmasız bırakabilir. Bu nedenle, Rus FSB'sinin yerine Amerikan özel askeri şirketlerini davet etmenin halkını yatıştırabileceğini düşünmüş olabilir, ancak Ermenistan topraklarını ABD'ye kiralarsa halk yine de protesto edebilir.

Eğer bunu yaparsa ve bir halk devrimi veya vatansever bir askeri darbeyle devrilmezse, "Trump Köprüsü"nün burada açıklandığı gibi Orta Asya genelinde Türk nüfuzunun artmasına yol açması bekleniyor ve bu da Kazakistan ve Kırgızistan'ın KGAÖ'den ayrılmasına yol açabilir. Bu jeopolitik amaca ulaşmanın en kolay yolu, Ermenistan'ın ABD ile Rusya'nın Orta Asya'ya Türk askeri trafiğini izlemedeki öngörülen rolünü dışlayan bir ekonomik-güvenlik anlaşması yapmasıdır. Rusya'nın bunu nasıl durdurabileceği belirsizdir.

Yazan : Andrew Korybko

Gazeteci / Politik Analist

Ücretli sürüme yükseltin    Arkadaşlarını davet et