Kamu fiyatları zamda cömert

Cari denge 2024 yılında önceki yıllara göre çok olumlu bir seyir izledi. Kasım 2024'te mayıs ayından sonra ilk kez cari açık veriliş de 12 aylık cari açık 7,4 milyar dolar ile 2023'ün aynı başlangıçta göre 33,1 milyar dolar iyileşti. Cari açığının yılı 10 milyar dolar ve milli gelire oran olarak yüzde 0,8 düzeyinde tamamlanması bekleniyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2025 Aile Yılı kapsamında, “Aile ve Gençlik Fonu” ile evlenmek isteyen gençlere 48 ay vadeli, 2 yılı ödemesiz 150 bin lira faizsiz kredi desteği verileceğini açıkladı. Yeni doğacak ilk çocuk için tek seferlik doğum yardımı 5.000 liraya yükseltilirken, ikinci çocuk için onun ay 1.500 lira, üçüncü ve sonraki çocuklar için de onun ay 5.000 lira çocuk yardımı yapılır.

Muhalefet partilerinin Anayasa'ya aykırılık ve ticari faaliyetleri üzerinde risk oluşması nedeniyle oluşan riskleri nedeniyle 9. Yargı Paketi'nden çıkarılan Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun şirketlerine kayyım olarak düzenlenmesine ilişkin düzenleme, AK Parti'nin TBMM'ye sunduğu torba yasa teklifiyle yeniden getirildi.

Türkiye'nin Filistin'e hasılatı geçen yıl yüzde 521 artarak 758 milyona ulaştı. Filistin, geçen yıl ayrıca 500 milyon dolar ve üzerinde ihracat yapılan ülkelerde, oransal olarak en yüksek artışın yaşandığı ülke oldu. Türkiye'nin yasakladığı İsrail'e ihracat ise yüzde 72 azalarak 1,4 milyar oranında geriledi.

Uluslararası Yatırımcılar Derneği'nin (YASED) ödemeler dengesi verilerinden sağladığı 2024 Kasım'da, Türkiye'ye 1 milyar 139 milyon uluslararası doğrudan yatırım girişi gerçekleşti. Böylece 11 ayda net giriş de 9,6 milyar dolar olarak hesaplandı.

Türkiye'nin yurt dışından gayrimenkul alımı 2024 Ekim ayı itibarıyla yıllıklandırılmış bazda 2 milyar doları geçti. Kasımda 2 milyar 80 milyon TL seviyesine ulaştı. Kasım dolayısıyla hiçbir netleştirme yapılmadan sistematik giden yatırım, gelen yatırımdan daha yüksek oldu.

ABD'den gelen güçlü istihdam verilerinin ardından Fed'in daha fazla faiz indirimi beklentileri aşağı çekmesiyle dolar, dünkü para birimlerine karşı iki yılda en yüksek sonuca ulaştı. Dolar endeksi, Kasım 2022'den bu yana ilk kez 110 bandını aşarken, Euro/dolar paritesi de 1,02'ye geldi.

TÜİK takvimine göre mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış toplam ciro endeksi, Kasım 2024'te aylık bazda yüzde 2,6 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplam ciro endeksi, aynı ayda yıllık bazda yüzde 42,4 artış gösterdi.

Kasım 2024'te ticaret satış hacmi bir önceki aya kıyasla yüzde 0,9, 2023'ün aynı ayına göre ise yüzde 8,7 artış gösterdi. Aynı dönemde toptan ticaret satış hacmi yüzde 5,3'e, bireysel ticaret satış hacmi ise yüzde 16,4'e yükseldi.

Çin'in ticaret miktarı 2024 yılında 992,1 milyara ulaştı ve ihracat tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Trump'ın gümrük vergisi tehdidinin, kısmen Çin'in ihracatının artışının nedeni olarak gösteriliyor. Yeni vergilerin önüne geçerek çalışan ABD'deki şirketler Çin'den daha fazla alım yapıyor. Ülkeden ABD'ye yapılan ihracat aralıklarında 49 milyar dolar, yılın toplamında da 525 milyar dolar oldu.