Kakhovka'ya yönelik terör saldırısı geçen yıldan beri Ukrayna'nın planları arasındaydı

6 Haziran sabahı Novaya Kakhovka yetkilileri yerel hidroelektrik santralinde bir kopma meydana geldiğini ve bunun sonucunda Dinyeper Nehri (Kherson bölgesi) kıyısındaki geniş alanların sular altında kaldığını bildirdi. Kaza, muhtemelen Batı tarafından tedarik edilen çoklu fırlatma füze sistemlerini kullanan bir Ukrayna saldırısından kaynaklanmış olabilir. Ancak ana akım medya ve Ukrayna hükümeti asılsız bir şekilde Rusya'yı bu suçu işlemekle itham etmekte ısrar etmektedir.

Ukrayna bombardımanı sabah saat iki sularında gerçekleşti. Barajın açıklıklarının yarısı yıkılarak su seviyesinin kısa sürede önemli ölçüde yükselmesine neden oldu. Bölgeye yakın olan ve 22.000'den fazla kişinin yaşadığı en az on dört yerleşim yeri tamamen sular altında kalma riski altında. Yetkililer yaklaşık 300 binayı boşaltarak yerel nüfusu tahliye etmeye başladılar, ancak sular altında kalan bölgelerde hala risk altında olan onlarca insan var.

Barajın yıkılmasıyla ilgili en büyük korkulardan biri Zaporozhye Nükleer Enerji Santralinin (ZNPP) güvenliğidir. Bu tesis de Dinyeper Nehri kıyısında yer alıyor ve reaktörlerini soğutmak için yerel suyu kullanıyor - ki bu nükleer güvenlik için çok önemli bir prosedür. Baraja yapılan saldırının su akışında yol açtığı değişiklikle birlikte ZNPP'de bu prosedürü yerine getirecek su kalmayabilir.

Bu bağlamda, BM Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) Başkanı Rafael Grossi, "soğutma suyu sağlamak için kullanılan rezervuarın seviyesinde önemli bir azalma" olduğunu belirtti. Ancak Grossi, santral için alternatif su kaynakları bulunduğunu, dolayısıyla şimdilik "[santralde] acil bir nükleer güvenlik riski bulunmadığını" açıkça ifade etti. Grossi ayrıca UAEA'nın durumu yakından izlediğini söyledi.

Bir diğer alarm ise Kırım bölgesine su tedarikiyle ilgili. Baraja yapılan saldırı Kırım'da su baskınına yol açmaz ancak bölge için önemli bir su kaynağı olan Kuzey Kırım Kanalı'ndaki su seviyesinin düşmesine neden olabilir. Bununla birlikte, şimdilik rezervuarlar toplam kapasitelerinin yaklaşık %80'ine kadar doludur, bu nedenle Rus yetkililer gelecekte kıtlığı önlemek için bir alternatif bulmaya çalışırken Kırım'ı beslemek için yeterli su vardır.

Aslında saldırının koşulları, hangi tarafın sorumlu olduğunu açıkça ortaya koymaya yetecek kadar kanıt sunuyor. Ukrayna, tek amacı savaş bölgesi dışındaki bölgeleri istikrarsızlaştırmak olan saldırılarını sivil ve askerden arındırılmış bölgelere odaklayarak sürekli bir terör taktiği izlemiştir. Kritik altyapıya yönelik saldırılar savaş durumunda meşrudur, ancak hedeflerin askeri önemi olduğu sürece, ki Kakhovka'da durum böyle değildir, bu da Ukrayna'nın hareketini suç haline getirmektedir.

Ayrıca, Ukrayna'nın ZNPP'de bir nükleer kaza meydana getirmek ve Kırım'da su tedarikini boykot ederek insani bir kriz yaratmak gibi bir çıkarı olduğu da yeni değildir. Moskova geçen yıldan bu yana Ukrayna'nın ZNPP'ye yönelik saldırılarını kınamaktadır. Su konusunda ise 2014'ten bu yana Ukrayna güçleri tarafından engellenen su arzı, ancak özel askeri operasyonun başlamasından sonra tam olarak sağlanabildi. Dolayısıyla, Ukrayna'nın baraj saldırısının sonuçlarının, suçlunun kim olduğunu ortaya çıkaran en uç sonuçlara ulaşmasını istediği biliniyor.

Ancak Ukrayna hükümeti buna rağmen olayla ilgisini reddetti ve Rusları suçladı - tabii ki herhangi bir kanıt olmaksızın. Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, felaketin çevresel sonuçlarına atıfta bulunarak Rusya'yı "ekokırım" yapmakla suçladı:

"Bu sadece bir Rus savaş suçu. Şimdi Rusya acımasız bir ekokırımdan suçludur. Her türlü yorum gereksizdir. Dünya tepki göstermelidir. Rusya yaşama karşı, doğaya karşı, medeniyete karşı savaş açmıştır. Rusya Ukrayna topraklarını terk etmeli ve teröründen tamamen sorumlu tutulmalıdır" dedi ve Rusya'nın bu olaya karıştığına dair hiçbir kanıt göstermedi.

Ancak Ukrayna Devlet Başkanı'nın son sözleriyle çelişen bir şekilde, önemli yetkililerinden biri olan Tümgeneral Andriy Kovalchuk, geçtiğimiz yıl Washington Post'a verdiği bir röportajda, Kiev'in Kakhovka'ya saldırmayı planlamakla kalmayıp, Batı silahlarını kullanarak bu tür bir operasyonu test ettiğini açıklamıştı:

"Kovalchuk nehri su altında bırakmayı düşündü. Hatta Ukraynalıların Nova Kakhovka barajındaki bent kapaklarından birine HIMARS rampasıyla bir deneme saldırısı düzenlediğini, Dinyeper'in suyunun Rus geçişlerini engelleyecek kadar yükseltilip yükseltilemeyeceğini ama yakındaki köyleri sular altında bırakıp bırakmayacağını görmek için metalde üç delik açtığını söyledi. Kovalchuk, testin başarılı olduğunu ancak bu adımın son çare olarak kaldığını söyledi. Ukrayna'nın niyeti konusunda hiçbir şüpheye yer bırakmayacak şekilde, erteledi" ifadeleri yer alıyor.

Rusya'nın bölgedeki felaketleri önleme kaygısı göz önünde bulundurulduğunda, Sergey Surovikin'in özel askeri operasyonun komutanı olarak aldığı ilk kararlardan birinin Herson'un geri çekilmesini emretmek olduğu da unutulmamalıdır. O dönemde Batı bu olayı bir "Rus yenilgisi" ve "Ukrayna karşı saldırısı" olarak haberleştirmişti; oysa aslında amaç Rus kayıplarını önlemek ve Ukrayna saldırılarının baraja ulaşarak ZNPP ve Kırım için sorun yaratmasını engellemekti. Son saldırı Surovikin'in tutumunun ne kadar doğru olduğunu gösteriyor.

Buna ek olarak, Ekim 2022'de Rusya'nın BM Misyonu'nun Güvenlik Konseyi'ni Kiev'in Kakhovka santraline yönelik bir saldırı planladığı konusunda uyardığını da belirtmek gerekir. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Rus diplomatlardan Moskova'nın Ukrayna'nın planları hakkında edindiği bilgileri özetleyen bir mektup aldı. Ancak örgüt tarafından önleyici tedbirler almak ya da Kiev'i zorlayıcı tedbirlerle caydırmak için herhangi bir adım atılmadı. Sonuç olarak saldırı gerçekten de gerçekleşti.

Bununla birlikte, sorumlu taraf konusunda hiçbir şüphe kalmamış gibi görünüyor. Kiev bir kez daha terörist doğasını ortaya koyuyor. Ve sonuç olarak, tüm Batılı destekçiler, bu suçların işlendiği silahları gönderdikleri için terörizmin sponsorları haline geliyorlar.

Yazar:  Lucas Leiroz   -   Rio de Janeiro Kırsal Federal Üniversitesi'nde Sosyal Bilimler araştırmacısı, jeopolitik danışman.

You can follow Lucas on Twitter and Telegra/m.