Futbol – Endüstri ve Kara Para

“Biz büyüdük ve kirlendi dünya …” diyen şarkının sözlerindeki gibi… Biz büyüdük ve kirlendi her şey. Sadece fiziksel bir kirlenme değil tabi dünyanın yaşadığı; spordan, siyasete, sanattan, sosyal yaşama topumun her kesiminde bir kirlenme mevcut.

17:30:57 | 2021-04-24

Tabi ki konumuz şu anda futbol ve birazda uluslararası futbol. Bahsettiğimiz kirlenmeden bu kitlesel spor organizasyonunun en çok etkilenen katman olduğunu söylemek zorundayız.

Futbol endüstrisinin kurumsal işleyişi; şike – kara para  ve envai çeşit organizasyon tarafından sarmalanırken, arsadan borsaya kayarken,  uluslararası küresel sermayenin ve neo liberal sistemin kurumsal işleyişinin de dışına çıktı. Bu çıkış sonrası futbolda dönen büyük sermayenin kayıt dışına doğru kaydığını gören, küresel sistemin kurumsal yapılarının futbolu düzenleyen ayakları; Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği (FIFA),  Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (UEFA), Asya Futbol Konfederasyonu (AFC), Afrika Futbol Konfederasyonu (CAF), Güney Amerika Futbol Konfederasyonu (CONMEBOL), Orta Amerika ve Karayipler Futbol Konfederasyonu (CONCACAF) ve  Okyanusya Futbol Konfederasyonu (OFC)  rahatsızlıkarını dile getirdiler.

Bu rahatsızlık çıkışı sonrası, 2000’li  yıların başında başlayarak 2015’lere kadar uzanan ve dünyanın neredeyse tüm ülkelerini kapsayan bir dizi operasyon gündeme geldi. Hatta takım yöneticileri için polisiye güvenlik tedbirleri ve cezaevi süreçleri, takımları için ise “küme düşürme” ve “puanlarını  silme” yaptırımları hayata geçirildi. Kulüpler büyük para cezalarına çarptırıldı.  

Küresel  sistem; “futbol da dönen kara para - şike” trafiği sebebiyle  Güney Kore’den, İtalya’ya, Türkiye’den,  Arjantin’e, Yunanistan’a  bir çok ülkede operasyonlar çekti. Hatta 2006 yılında kanıtlanan şike olayları ardından İtalya’da;  juventus’u kümeye düşürdüler, Milan’ın puanlarını sildiler. 2010 -2011 sezonunda Arjantin futbol devi River Plate  küme düşürülürken, Türkiye’nin lokomotif takımlarından Fenerbahçe üzerinden kamuoyuna “şike davası” olarak yansıyan süreç sonunda ceza alan yöneticiler olmasına karşın, takımlara ceza uygulamasına gidilmedi.

Burada küresel sistemin amacı; “futbolda dönen kara parayı sistem içine kanalize etmekti” bunda da başarılı olduklarını söylemeliyiz. 

Günümüzde Avrupa Süper Ligi Kurma Çabası

Günümüzde ise yukarıda bahsettiğimiz çalışmalar ekseninde;  İngiltere'den Arsenal, Manchester United, Chelsea, Liverpool, Manchester City, Tottenham Hotspur, İtalya'dan Milan, Inter ve Juventus, İspanya'dan Atletico Madrid, Barcelona ve Real Madrid kulüpleri tarafından oluşturulduğu ilan edilen ancak iki gün önce gelen tepkiler ile askıya alınan Avrupa Süper Ligi Kurma çabasının iki ayağı olduğunu söyleyebiliriz.

Bunlardan ilki;  yukarıda bahsettiğimiz  futbolda dönen büyük pazar payına,  Avrupa’nın diğer ülkelerini ortak etmeme çabası.    Avrupa Süper Ligi Kurduğunu açıklayan kulüpler; Avrupa futboluna kendilerinin değer kattığını ve UEFA gibi kurumları oluşan bu değere ortak etmemeyi amaçladıklarını attıkları bu adımla kanıtlamış oldular. Ancak futbolda herşeyin kulüplerin marka değeri olmadığını hatta futbolun yalnızca futbol olmadığını anlamaları uzun sürmedi sanırım.

İkincisi ise İngilizlerin  Brexit sonrası  Avrupa  Birliği’nden futbol üzerinden rövanş alma çabası olarak okunabilir  ya da   İngilizlerin - brexit sonrası;  UEFA ve AB ile futbol üzerinden hesaplaşmaya girmeye çalıştığını söylemek daha ayakları yere basan bir tanımlama olabilir.  

İngilizler  yanına,   italya ve İspanyayı da almış görünüyor. Ancak AB’de merkezi güç; Almanya ve Fransa’nın içinde yer almadığı her girişim kadük kalır. Bir süre sonra her şey eski haline döner.  AB’deki Alman ve Fransız etkisi, İngiltere’yi bile çemberin dışına attı. İspanyol ve İtalyanların işi de bu açıdan daha zor.  Üstelik bu iki ülkenin ekonomisi;  Almanya ve Fransa olmadan çok daha zor duruma girer.  İspanyol, İtalyan ve İngiliz takımlarının küresel ölçekte marka değerleri önemli ancak; sponsorları kesilmiş çok marka var ortalıkta dolaşan. Meseleye bu açıdan bakmak daha doğru olur.

FIFA ve ona bağlı 6 konfederasyon, bazı kulüplerin "Avrupa Süper Ligi" adıyla düzenlemek istediği iddia edilen yeni turnuvayı tanımayacaklarını belirtti.  Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği (FIFA) ile Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (UEFA), Asya Futbol Konfederasyonu (AFC), Afrika Futbol Konfederasyonu (CAF), Güney Amerika Futbol Konfederasyonu (CONMEBOL), Orta Amerika ve Karayipler Futbol Konfederasyonu (CONCACAF), Okyanusya Futbol Konfederasyonu (OFC), hakkında spekülasyon yapılan turnuva projesine karşı ortak bir bildiri yayınladı.

Bu kulüp ve oyuncularına karşı bir dizi yaptırım da gündemdeyken geri adım gelmiş ve “Avrupa  Süper Ligi” askıya alınmıştı. Özetle bir başka bahara kalmıştı.

World  Media Group (WMG) Haber Servisi

Haber analiz

World Media Group (WMG) Haber Servisi




ETİKET :   futbol-kara-para-sike-sistem

Tümü