Firmalar ihracattan uzaklaşıyor

Türk ekonomisinin kırılgan yapısı işsizlik rakamlarındaki yarayı derinleştirirken, Ege Bölgesi’nde ihracat yapan firma sayılarında da azalış dikkat çekici boyutlara ulaştı.

Ege İhracatçı Birlikleri’nden; 2023 yılının ocak – temmuz döneminde 6 bin 257 firma ihracat yapmışken, 2024 yılının ilk 7 ayında 6 bin 128 firma ihracat yapabildi. 2025 yılının aynı döneminde ihracat yapan firma sayısı 5 bin 901’e indi.

EİB’ye 2024 yılında 444 ve 2025 yılında 348 firmanın yeni üye olup ihracat yaptıkları dikkate alındığında 2023 yılında ihracat yapan 6 bin 257 firmadan 5 bin 109’unun 2025 yılında ihracat kabiliyetini koruduğu ortaya çıkıyor. Son iki yılda EİB’nin ihracat yapan üye firma sayısındaki azalış 1.148 firmaya ulaştı.

Son üç yılda EİB’den 6 bin 739 firmanın ihracat kaydı almış oldu. 3 yıl sonunda bu firmaların yüzde 24’ünün ihracat kabiliyeti ortadan kalkmış oldu.

EİB’de ihracatın kayda alındığı 23 sektör bazında ihracat yapan firma sayısı 2023 yılının ocak – temmuz döneminde 14 bin 418 iken, 2025 yılının aynı döneminde EİB’den ihracat yapan firma sayısı 12 bin 674’e düştü. Son iki yılda yeni ihracatçı olan 792 firmada dikkate alındığında 2024 ve 2025 yıllarında EİB’den ihracat yapamayan firma sayının 2 bin 423’e ulaştığı ortaya çıkıyor.

İhracata başlayan firma sayıları da düşüyor

2023 yılının ocak – temmuz döneminde Ege İhracatçı Birlikleri’ne 590 firma ilk kez üye olup ihracat yapmışken, 2024 yılının aynı zaman aralığında bu sayı 444’e düştü. EİB’ye yeni kaydolan ihracatçı firma sayısındaki düşüş 2025 yılında da sürdü. 2025 yılının ocak – temmuz aralığında 348 firma EİB’ye üye oldu ve ihracat yapma mutluluğu yaşadı. Böylelikle, son iki yılda ihracata başlayan firma sayısında yüzde 41’lik azalış dikkati çekti.

20 sektörde ihracatçı firma sayıları düştü

2023 yılından bu yana Ege Bölgesi’ndeki 23 ihracatçı sektörden sadece ikisinde ihracatçı firma sayıları artarken, 20 sektörde ihracatçı firma sayılarında önemli düşüşler yaşandı.

Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nden 2023 yılının ilk 7 ayında 491 firma ihracat yapmışken, 2025 yılında 15 firmalık artışla 506 firma ihracat yapma başarısı gösterdi.

Sofralık zeytinde başarılı bir dönem geçiren Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği’nden 2023 yılının ocak – temmuz döneminde 262 firma ihracat kaydı alırken, 2025 yılında 303 firma ihracat gerçekleştirdi. EZZİB 41 yeni ihracatçı kazandı.

En büyük kayıp mobilya, hazır giyim ve demir sektörlerinde 

2023 yılı ocak-temmuz döneminde Ege Mobilya Kâğıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği’nden bin 643 firma ihracat yaparken, bu rakam 2024 yılında bin 551’e, 2025 yılında bin 425’e düştü. Ege Mobilya Kâğıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği’nin 218 üyesi son iki yılda ihracatta uzaklaştı.

2022 yılından bu yana Türkiye genelinde ihracatta 5 milyar dolarlık bir erime yaşayan hazır giyim sektörü, ihracatçı firma sayısında da kan kaybediyor. Ege Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği’nde 2023 yılının 7 aylık diliminde bin 46 firma ihracat yapmışken, bu rakam 2024 yılında 933’e, 2025 yılında 853’e geriledi. EHKİB’te son iki yılda 193 firma ihracat kabiliyetini yitirdi. 

Ege Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği’nin 2023 yılında ihracatına bin 571 firma omur verirken, 2024 yılında bin 455, 2025 yılında bin 390 firma ihracata katkı koydu. Ege Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği’nde ihracat yapan firma sayısındaki kayıp 181 oldu.

Ege Maden İhracatçıları Birliği’nde ihracatçı firma sayısı 145 firmalık azalışla bin 144’ten bin 99’a, Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği’nde 100 firmalık gerilemeyle 609’dan 509’a indi. Ege Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği’nde ihracatçı firma sayısındaki düşüş 63, Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği’nde 37, Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nde 32, Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği’nde 21, Ege Tütün İhracatçıları Birliği’nde 9 oldu.

Ege İhracatçı Birlikleri bünyesinde birlik olarak temsil edilmeyen sektörlerde kimya sektöründe son iki yılda 154 ihracatçı firma kaybı yaşanırken, Makina sektöründe 92, Elektrik-elektronik sektöründe 84, Otomotiv sektöründe 70, İklimlendirme sektöründe 59 firma ihracat yapamadı.

Eskinazi; “KOBİ’ler ihracattan çekiliyor”

Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, ihracattan çekilen firmaların KOBİ niteliğindeki firmalar olduğunu, büyük firmaların ihracat hacimlerini artırdıklarını gözlemlediklerini dile getirdi.

Kriz ortamlarında KOBİ’lerin sermayelerinin ihracat için yetersiz kaldığına vurgu yapan Eskinazi; “Günümüzde yüzde 50’leri aşan finansman maliyetleriyle çarkları döndürmek çok zor. Küçük firmaların sermayeleri az olduğu için sermalerinin erimesi pahasına ihracat pazarlarını koruma refleksleri zayıf oluyor. Küçük firmalar kriz ortamında iç piyasada varlıklarını korumaya çalışıyorlar. Öz sermayesi daha güçlü olan firmalar her kışın bir baharı vardır düşüncesiyle ihracatta mevcut müşterilerini tutma çabasına giriyorlar. Ege İhracatçı Birlikleri 2022 yılında ihracatta 2 milyar dolarlık sıçrama yaparak 18,2 milyar dolara ulaşmıştı. 2023 ve 2024 yıllarında aynı ihracat rakamını tekrarladık. 2025 yılının ocak – temmuz dönemindeki veriler 2025 yılında da 18-18,5 milyar dolar bandında kalacağımızı ortaya koyuyor. İhracatçı firma sayılarındaki düşüş nedeniyle EİB’nin ihracat rakamını artıracak bir hamle içine giremiyoruz. Tabir yerindeyse 3 yıldır yerimizde patinaj yapıyoruz” diye konuştu.