Manisa Develi’de Çöp Tesisi Yapılmasından Vazgeçilmesi
Manisa’daki Develi Köyü’ne yapılması planlanan çöp tesisi projesinden vazgeçilmesi; 26 Aralık 2006 tarihinde idare mahkeme kararına dayanıyor. “Develi Çöp Tesisi” , Manisa Saruhanlı ilçesinin Develi Köyü’nde yapılması planlanan çöp toplama / bertaraf tesisine dair, köylülerin tepkisi, yargı süreci ve teknik kriterlerle ilgili bir projeydi.
Tesisin neden yapılamadığına dair bilgiler şöyle:
Köylü İtirazları ve Halk Tepkisi
Develi köyü sakinleri, tesisin konumunun köy yaşamına, tarıma ve doğal kaynaklara zarar vereceğini düşündükleri için projeye karşı çıktı. “Develi Kadınları Kararlı: Çöplüğe Hayır” başlığı altında referanduma gidildiğini görüyoruz; köy halkının büyük çoğunluğu tesise “Hayır” dedi. Teknik / Uzaklık
Kriterlerine Uymama
Bilirkişi raporunda, tesisin kurulması planlanan alanın belirli kriterleri sağlamadığı vurgulandı. Örneğin: Alanın bazı yerlerde 500 metre gibi kısa mesafede olması, oysa gerekenden daha uzak olması gerekiyordu. Projede bazen 1.300 metre denmişti, ancak gerçekte 500 metre gibi mesafeler söz konusuydu, bu kriter uygun görülmedi.
Tarım alanlarına, meralara, derelere, Gediz Nehri gibi doğal su kaynaklarına yakınlık riski vardı. Bu da çevresel ve tarımsal etkiler açısından olumsuz bulundu.
Yargı Süreci ve Mahkeme Kararı
Köylüler tarafından idare mahkemesinde dava açıldı ve bilirkişi raporunun da yönlendirmesiyle “yürütmeyi durdurma” kararı çıktı. Yani projeye resmî izin aşamasında ya da uygulama aşamasında mahkeme kararıyla engel konuldu.
Manisa Saruhanlı Develi’de yapılamayan tesis; AKP Merkezi İktidarının desteğiyle; Dönemin MHP’li belediyesi tarafından Manisa Merkez Uzunburun köyüne alındı. Bu dönemde; mahalle muhtarının tesise izin vermesi için o gün için epey yüklü bir meblağ olan (400 bin TL) rüşvet aldığı da çevre halkı tarafından gündeme getirildi.
Çocukluğu bölgede geçmiş birisi olarak; Manisa’nın son köyü Uzunburun ile İzmir’in ilk köyü Çaltı arasında bir km bile mesafe olmadığını söyleyebilirim. Bu sebeple; Uzunburun Çöp Tesisi’nin ekolojik etkilerinin hepsi Çaltı için de geçerli ve yaklaşık 10 yıldır bu etkiler yaşanıyor. Bu tesisin yapılması sebebiyle ortaya çıkacak sağlık sorunlarının gündeme gelmesi ise birkaç yıl içerisinde görülebilir. Özetle AKP – MHP’nin bölgenin başına sardığı bir bela olan çöp tesisi için o gün gösterilmesi gereken tepkiyi bu gün göstermek için geç kalındığını söyleyebilirim. AKP’nin her zaman yaptığı gibi olguya değil algıya dayalı propagandasına çoğu akrabam olan bölge halkının düşmeyeceğine de eminim.
***
Bir çöp tesisi ortalama ne kadar alana zarar verir?
“Çöp tesisi” (ya da daha doğru ifadesiyle düzenli depolama alanı, geri dönüşüm veya katı atık bertaraf tesisi) çevreye olan etkisini birkaç boyutta değerlendirmek gerekir. “Ne kadar alana zarar verir?” sorusunun yanıtı, tesisin türü, kapasitesi ve yönetim kalitesine göre çok değişir. Ama sana ortalama ölçekte hem sayısal hem kavramsal bir çerçeve çizeyim: 1.
Fiziksel Alan Etkisi
*Küçük belediye çöplüğü (düzensiz depolama) → genelde 10–30 hektar (100.000–300.000 m²) alanı doğrudan kullanılamaz hâle getirir.
*Modern düzenli depolama tesisi → 50–150 hektar civarı bir alan ayrılır, ama bu alan çevre koruma önlemleriyle sınırlandırılmıştır (sızdırmaz zemin, gaz toplama, yeşil bant vs.).
*Geri dönüşüm ve ayrıştırma tesisi → genellikle 5–20 hektar alan kaplar; kalıcı arazi tahribatına yol açar.
Ekolojik Zarar Alanı
“Zarar” sadece kullanılan alan değildir; koku, sızıntı suyu (leachate), yeraltı suyu kirliliği, metan salımı ve habitat kaybı da etkiler:
Etki Türü |
Ortalama Etki Alanı |
Açıklama |
Toprak kirliliği |
0,5–2 km yarıçapında |
Eski vahşi depolamalarda yaygındır |
Yeraltı suyu riski |
1–5 km²’ye kadar |
Zemin geçirimsizliği ve drenaj sistemine bağlı |
Koku ve hava kalitesi etkisi |
1–3 km yarıçapında |
Rüzgar yönüyle genişleyebilir |
Gürültü ve trafik etkisi |
1–2 km çevresinde |
Kamyon trafiği ve makine sesleri |
Örnek: Manisa Uzunburun Tesisi
Manisa Uzunburun Entegre Katı Atık Bertaraf Tesisi, yaklaşık 110 hektarlık bir alanda kurulu. Buranın çevresel koruma altyapısı güçlü olduğu için, fiili zarar alanı 10–15 hektarla sınırlı. Yani iyi işletilen bir tesis, aynı büyüklükteki eski “vahşi çöplüklere” göre daha az ekolojik tahribat yaratıyor. Ancak 20 km çapında ağır kimyasal kokular yayıyor ve Gediz Havzasını uzun zamandır kirletiyor.
Aşağıda Uzunburun Katı Atık Bertaraf Tesisi özelinde mevcut bilgilerden hareketle olası çevresel etkiler, riskler ve kullanım alanı sınırları üzerine bir analiz paylaşıyorum. Bu analiz bazı varsayımlara dayanıyor; net sonuçlar ancak saha çalışmalarıyla belirlenebilir.
Önce tesise dair bilinen teknik ve idari bilgilerden başlayalım:
Tesisin günlük kapasitesi 650 ton evsel atık olarak planlanmış durumda.
Depolama sahası hacmi: Lot-1 için ~970.078 m³, Lot-2 için ~1.240.929 m³; toplam ~2.211.007 m³ depolama kapasitesi öngörülmüş.
Tesis arazi büyüklüğü: “440 dönümlük arsa” üzerinde kurulu olduğu belirtilmiş (440 dönüm ≈ 44 hektar).
ÇED süreci: Kapasite artışı, yakma tesisi gibi bileşenler için ÇED olumlu karar alınmış durumda.
İmar planı revizyonu yapılmış; planlama alanı yaklaşık 998.297,547 m² olarak ifade edilmiş (yaklaşık 99,8 hektar).
Tesisin amacı, Manisa’daki “vahşi depolama sahalarını kapatmak, atıkları düzenli depolama, kompost üretimi, atıktan enerji üretimi” gibi entegre sistemleri devreye almak.
Bu bilgiler tesisin ölçeği, kapasitesi ve fonksiyonlarını anlamamız için temel.
Potansiyel Çevresel Etkiler
Tesisten gelen kirlilik, olası taşmalar veya sızıntılar gibi olguların Gediz Ovası, yeraltı suyu, hava kalitesi ve tarım alanlarına etkisi açısından değerlendirilmesi gerekir. İşte dikkat edilmesi gereken başlıklar:
Yeraltı suyu ve sızdırmazlık / sızıntı suyu (leachate)
Eğer depolama sahası zemin geçirimsizliği (kil tabaka, geomembran, drenaj katmanları vs.) yeterli değilse, çöplük sularının yeraltı su sistemine geçiş riski vardır.
Bu sızıntılar, özellikle organik materyaller, ağır metaller, nitratlar, amonyak gibi bileşenler içerebilir; zayıf sızdırmazlık yapılmış eski sahalarda 1–5 km²’ye kadar etki alanı olabileceği literatürde görülür (çok büyük örneklerde).
Bilinmediği kadarıyla Uzunburun tesisinin zemin yapısı detaylı ölçümler kamu kaynaklarında açıkça verilmemiş. ÇED belgeleri ve hidrojeolojik etüt verileri incelenmeli.
Akarsu (Gediz Nehri) ve yüzey su etkisi
Gediz Ovası, bölgedeki önemli su kaynaklarından biri. Tesisten atık su veya sızıntı etkisiyle Gediz havzasına kirletici yük taşınabilir.
Bazı haber kaynaklarında tesisin Gediz Nehrini etkileyebileceği iddiaları yer alıyor. Örneğin, “Tesisten kaynaklanan atık suların Su Kirlenme Kontrol Yönetmeliği standartlarını sağlamadan deşarj edildiği” tespitiyle çevreci yaptırımlara muhatap olduğu ileri sürülmüş.
Gediz Havzası nehir havza yönetim planlarında önlemler, kirletici kaynak kontrolü gibi hususlar dikkatle ele alınmıştır.
Hava kalitesi ve koku / gaz emisyonları
Çöplük sahasından çıkan metan (CH₄), karbondioksit (CO₂), amonyak, uçucu organik bileşikler (VOC’ler) gibi gazlar havaya karışabilir.
Yakma üniteleri varsa baca emisyonları, partikül madde, SOx, NOx gibi kirleticileri atmosfere salabilir.
Koku etkisi, tesis çevresinde birkaç kilometrelik alana yayılabilir; rüzgar yönü bu etkiyi belirler.
Arazi ve ekosistem etkisi
Tesisin kurulmasıyla birlikte orijinal toprak örtüsü yok edilir; habitat kaybı yaşanır (bitki örtüsü, mikro organizmalar).
Yakın çevrede tarımsal alan varsa, toprak üstü toz, partikül saçılımı veya çökeltmeler aracılığıyla ürün kalitesi etkilenebilir.
Tarım havzası olan Gediz Ovası’na yakınlığı nedeniyle, kimyasal yayılım riski daha hassas.
Tarım, ziraat ve ekonomik etkiler
Gediz Ovası, tarımsal üretim açısından verimli topraklara sahip. Kirletici girdi riskinin ürün kalitesine (örneğin nitrat, pestisit bileşikleri) etkisi olabilir.
Sulama suyunun kalitesi bozulursa verim düşebilir, zira sulama suyuyla beraber kimyasal yükler de topraktaki tuzluluk / toksisite riskini artırabilir.
Yerel çiftçiler ve halk sağlığı açısından “kirli tohum, kirli su” algısı bile değer kaybına neden olabilir.
Ölçek / Alan Etki Tahmini (Tahmine Dayalı)
Bu tip entegre tesislerde, çevresel etki alanları genellikle aşağıdaki ölçekte gözlemlenir (varsayımsal fakat literatür örneklerine benzer):
Doğrudan alan işgali: ~40–100 hektar (tesisin kendisi, depolama sahası, yardımcı tesisler)
Sızıntı suyu risk alanı: yeraltı suyu bağlantısına bağlı olarak 1–5 km² veya daha fazla
Akarsu-kıyı etkisi bölgesi: Gediz Nehrine bağlı su yolları boyunca birkaç kilometre etki hattı
Koku ve hava etkisi: birkaç km çapında (rüzgar yönü ve meteoroloji koşullarına bağlı)
Tarım-kirlilik yayılımı bölgesi: sulama kanalları, yeraltı suyu bağlantıları aracılığıyla yüzeysel yayılım alanları
Bu bölgeler içinde ekosistem (biyoçeşitlilik), verim potansiyeli, su kalitesi ve halk sağlığı etkileri daha belirgin olabilir.
Değerlendirme & Gözlemler
Tekniğe uygun işletilirse, özellikle sızdırmazlık sistemleri, gaz toplama, atık su arıtma sistemleri etkin çalıştırılırsa çevresel zarar büyük oranda azaltılabilir.
Ancak kamu kaynaklı iddialara göre, tesisin su deşarjı standartlara tam uymamış, Çevre Bakanlığı tarafından idari ceza uygulanmış olması olasıdır. ekonomiknokta.com
Gediz Havzası yönetim planlarında su kalitesine ilişkin kirletici kontrol önlemleri öngörülmüş, bu da bölge hassasiyetine işaret eder.
İmar plan revizyonlarıyla tesis alanı genişletilmek istenmiş; bu genişleme ile çevresel risk alanları da büyüyebilir.
ÇED raporu verileri (sızıntı analizleri, yeraltı suyu örnekleri, hava emisyon değerleri) üzerinden daha nicel bir model çıkardığımızda; “kaç kilometre kare” seviyesinde bir etki alanı olduğu tahmini de yapabiliriz. Uzunburun özelinde nicel ve kaynaklı bir etki analizini aşağıda veriyorum: doğrudan alan işgali, sızıntı (leachate) ve gaz/koku etkilerinin olası büyüklükleri ile hangi veriye dayanarak bu aralıkları verdiğimi göreceksiniz.
Temel tesis verileri
Tesis arazisi: 440 dönüm ≈ 44 ha (resmî proje/sunumlarda sıkça geçen rakam). Planlanan/işletme kapasitesi: 650 ton/gün (mekanik-biyolojik ayrıştırma + düzenli depolama). Depolama hacmi (projeksiyon): Lot-1 ≈ 970.078 m³, Lot-2 ≈ 1.240.929 m³, toplam ≈ 2.211.007 m³. ÇED / kapasite revizyonu ve entegrasyon: proje için ÇED süreçleri tamamlanmış / revizyonlar yapılmış (yakma, kapasite artışı vb.). Yaklaşık tesis koordinatı (Uzunburun Mahallesi merkezine yakın): 38.624 N, 27.245 E — bu konumu harita için referans alacağım (tesis yerleşimi için saha koordinatları varsa daha isabetli olur).
Nicel etki-aralıkları — pratik tahminler ve dayanak
Not: Aşağıdaki aralıklar saha-özgü hidrojeolojik parametreler (zemin geçirimsizliği, akifer derinliği/iletkenliği, yüzey akışı, peyzaj eğimi, rüzgar rejimi) bilinmeden yapılan literatür-temelli tahminlerdir. Kaynaklar her bir aralık için parantez içinde verilmiştir.
A. Doğrudan arazi işgali (kalıcı dönüşüm)
Doğrudan etkilenen/kaplanan arazi: ~44–100 ha (tesis alanı + yedek depolama, erişim yolları, tampon alanlar). (Yerel proje dokümanları; proje alanı ilave imar revizyonlarıyla artış göstermiştir).
B. Sızıntı suyu (leachate) – yeraltı suyu etkisi
Beklenen etki ölçeği (konservatif aralık): lokal (0.5 km yarıçap) — bölgesel (1–5+ km² etkili alan / birkaç km menzil). Bu aralık akifer tipi ve tabaka geçirgenliğine göre çok değişir; kum-çakıl akiferlerde birkaç km, kil-üzeri geçirimsiz tabakalarda etki çok daha sınırlı kalır. (USGS, EPA ve literatür çalışmaları).
C. Koku ve hava / gaz etkisi (metan, H₂S, VOC'ler vs.)
Koku/rahatsızlık etkileri: saha çalışmalarında 0.5 – 5 km arasında rapor edilmiş; birçok çalışmada 3 km yakın çevre "yakın etki" bölgesi olarak kullanılıyor. Gerçek etki rüzgar, topografya ve işletme-önlemlerine bağlı.
D. Tarımsal/ekosistem yayılım riski
Eğer yeraltı suyu/kanallar aracılığıyla sızıntı olursa, sulama alanlarına ve Gediz Ovası’na taşınma riski var; etki alanı birkaç km²'ye; ekonomik/ürün kalitesi etkisi yerel sulama şebekesi bağlantılarına bağlıdır. (Gediz Havzası yönetim planları ve bölgenin tarımsal hassasiyeti).
3) Kısa, nicel “senaryolar” — olası sonuçlar (örnek hesaplama mantığı)
(Aşağıda 3 basitleştirilmiş senaryo; gerçek risk modellemesi için ÇED hidrojeoloji verileri + izleme ölçümleri gerekir.)
İyi işletme (modern lineer, etkili sızıntı suyu toplama ve MBR arıtma, gaz toplama)
Doğrudan zarar: yalnızca ~44 ha (yerel habitat kaybı).
Yeraltı suyu etki riski: düşük, sızıntı kontrolü ile <0.5 km etkili bölge.
Orta işletme (küçük işletme hataları / bakım eksikleri)
Doğrudan: 44–60 ha (ilave depolama ve tampon alanlar).
Yeraltı suyu etkisi: 0.5–2 km yarıçap (akifer bağlı). Koku: 1–3 km.
Kötü işletme / liner eksikliği (eski vahşi depolama benzeri kaçak)
Doğrudan: 44–100+ ha (rehabilitasyon gerektirir).
Yeraltı suyu etkisi: birkaç km (1–5+ km² veya daha büyük) — yerel kuyularda ve sulama kaynaklarında ölçülebilir kirlilik olabilir. Koku: 3–5 km etkilenme bildirilebilir.
4) Hangi veri/ölçümler gerek ve ben ne yapabilirim şimdi
Kesin nicel sonuçlar için şu veriler şart (ÇED raporunda genelde olur):
Hidrojeolojik etüt (yeraltı suyu derinliği, akifer tipi, yeraltı suyu akım yönü ve hızı).
Lineer / sızdırmazlık detayları (geomembran tipi, kil tabaka var mı, sızdırımsızlık katsayısı).
Sızıntı suyu (leachate) analizleri ve izleme kuyusu verileri (kimyasal parametreler, konsantrasyonlar, zamana göre değişim).
Hava emisyon verileri (gaz toplama verimi, baca emisyon ölçümleri, koku ölçümleri).
Topografya / yüzey su drenaj haritası (Gediz havzası bağlantıları).
5) Kaynak (kısa) — ana kullandığım dokümanlar / çalışmalar
Uzunburun tesis tanıtım / proje detayları (kapasite, arazi büyüklüğü).
Depolama hacmi ve teknik kapasite bilgileri.
ÇED karar / revizyon bildirimi.
Leachate / plüm ve etki-mesafeleri hakkında kılavuzlar ve literatür (EPA, USGS, akademik çalışmalar).
Koku / gaz etki çalışmaları (örnek 0.5–5 km aralığı bulguları).
İşte harita — Uzunburun (yaklaşık 38.624 N, 27.245 E) merkezli 0.5 / 1 / 3 / 5 km kuşbakışı etki-bantları görseli.
****
Manisa’daki Uzunburun Katı Atık Bertaraf / Geri Dönüşüm Tesisi hakkında elimizde derlenmiş bilgiler şöyle:
Tesisin temeli 9 Mart 2016 tarihinde atılmıştır.
5 Ekim 2017 tarihinde resmî açılışı yapılmıştır.
İnşaat maliyeti yaklaşık 110 milyon TL olarak beyan edilmiştir.
Tesis, Manisa’nın uzun vadeli (örneğin 40 yıl) çöp depolama ve atık yönetimi ihtiyaçlarını karşılamak üzere planlanmıştır.
Amaç: ilçelerden gelen evsel katı atıkların düzenli depolaması, ayrıştırılması, geri dönüşüm süreçlerine tabi tutulması ve mümkünse enerji üretimiyle atığın değerlendirilmesi.
Teknik Kapasite ve İşleyiş
Tesisin günlük kapasitesi ilk planda 650 ton atık işleme üzerine planlanmıştır.
Mekanik / biyolojik ayrıştırma kapasitesi yıllık 607.200 ton olarak belirtiliyor. Her yıl yaklaşık 66.792 ton geri dönüşebilir atığın hammadde olarak ayrılması hedeflenmiştir.
Depolama sahaları:
- Lot-1: 970.078 m³
- Lot-2: 1.240.929 m³
— Toplam: 2.211.007 m³ kapasiteye sahiptir.
Yakma & enerji üretim bileşenleri:
- Biokütle / çöp yakma tesisi yaklaşık 18,054 MWe kapasiteyle çalışmak üzere planlanmış.
- Biyogaz ünitesi olarak toplam 6,63 MWe kapasiteyle çalışan modüller planlanmıştır.
Sızıntı suyu arıtma:
- Başlangıçta günlük 60 m³ kapasiteyle başlatılmış.
- Daha sonra 500 m³’lük (250+250) sistemin devreye alınması planlanmış, toplam arıtma kapasitesinin 560 m³’e çıkartılması hedeflenmektedir.
İşletme, Yönetim & İştirakler
Tesisi “Manisa Geri Dönüşüm Enerji Üretim A.Ş.” işletmektedir (veya işletmesiyle ilişkilendirilmiştir). ekonomiknokta.com
“Kartallar Ege / Kartallar Holding” de tesisin atık ayrıştırma, enerji üretimi ve entegre yönetim bileşenlerinde rol almaktadır.
Tesiste 2 ayıklama hattı (40 ton/saat ve 80 ton/saat kapasite) bulunmaktadır.
Tesiste kompost alanı da planlanmıştır; ayrı toplanan organik atıkların kompostlaştırılması hedeflenmektedir.
Eleştiriler, Çevresel Sorunlar & Tartışmalar
Bazı medya kaynakları ve çevre örgütleri, tesisin çevreye verdiği zararları, özellikle atık su kalitesi nedeniyle, Gediz Nehri’ne olası olumsuz etkileri gündeme getirmiştir.
2018 yılında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından KOİ, toplam Kjeldahl Azotu ve renk gibi parametrelerde standartların aşılmasından dolayı tesis hakkında idari ceza verilmiştir. ekonomiknokta.com
Bazı teknik, kurumsal ve sosyal engellerin bu tip büyük sistemlerde etkinliği sınırladığına dair akademik çalışmalar mevcuttur ve Manisa’daki tesis de bunlar arasında incelenmiştir.
Bazı yerel tepkiler: tesisin tarım alanlarına, yerel su kaynaklarına etkisi ve yerleşimlerle tesis arasındaki mesafe gibi hususlar.
Kapasite Artışı, Projeler & Planlar
2017 yılında “Uzunburun Entegre Katı Atık Bertaraf ve Düzenli Depolama Tesisi Kapasite Artışı” projesi duyurulmuştur. Bu plan kapsamında; yeni düzenli depolama sahaları (Lot-2, Lot-3, Lot-4), atıktan türetilmiş yakıt tesisi, biyometanizasyon tesisi, yakma tesisi ve enerji üretim (şalt sahası) gibi bileşenler öngörülmüştür.
2 Temmuz 2018 tarihinde kapasite artışı ve yakma tesisi kurulumuna yönelik ÇED olumlu kararı alındığı ifade edilmiştir. Bu kararla, tesisin atık depolama kapasitesinin 3 milyon metreküpten 10 milyon metreküpe çıkarılması planlanmıştır.
2018 imar planında da tesis alanında kapasite artışı ve revizyon amaçlı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli plan revizyonları yapılmıştır.
Ancak bu projelerin hepsinin sahada tamamlanıp tamamlanmadığı, tam kapasiteyle işletilip işletilmediği konusunda kamuya açık net bilgi sınırlı.
Karşılaşılan Sorunlar, Tartışmalar ve Güncel Gelişmeler
2025 yazında çıkan haberlere göre, İzmir’in kapatılan Harmandalı çöp sahasından çıkan atıkların Manisa Uzunburun tesisine aktarılması önerisi gündeme gelmiştir. Ancak Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Besim Dutlulu, tesisin kapasitesinin yetersiz olduğu gerekçesiyle bu öneriyi reddettiğini açıklamıştır.
Bu durum, tesisin hâlihazır kapasitesinin “fazladan atığı alma” açısından sınırlı olduğuna dair bir işaret olabilir.
Ayrıca bazı çevresel iddialar — özellikle tesisin sızıntı suyu arıtımı, atık su salımı ve nehir suyu etkileri — zaman zaman gündeme gelmiştir. Bu iddiaların bağımsız ölçümlerle teyidi ya da reddi üzerine kamuya açık detaylı bilimsel raporlar çok yaygın şekilde görünmemektedir.
***
Harmandalı Çöp Tesisi Neden kapatıldı?
Yapılan bilirkişi incelemeleri ve mahkeme kararları, çöp depolama alanının bulunduğu bölgede heyelan riski olduğuna, zeminin çöp depolamaya uygun olmadığına dair bulgular içeriyordu.
Çevresel ve halk sağlığı sorunları
Tesiste vahşi çöp depolanması, kapasite aşımı, koku sorunu, çevreye ve yerleşim alanlarına kötü etkileri olduğu yönünde şikayetler mevcuttu. Ayrıca, zehirli atık sularının çevreye yayılma ihtimali de iddialar arasında.
Mahkeme kararı
Çiğli Cumhuriyet Mahallesi muhtarı ve mahalle sakinleri tarafından açılan davalar sonucunda, İzmir 4. İdare Mahkemesi, ardından Danıştay, Harmandalı’nın “derhal kapatılması” yönünde kararlar verdi.
Son Durum / Geçici Çözüm
Danıştay kararı ile tesis kapatıldıktan sonra, çevre ve Bakanlık izinleriyle 31 Ekim 2025’e kadar geçici olarak yeniden kullanılması hususunda izin verildi. Bu izin, günlük çöp alma miktarı ile sınırlandırıldı (günlük 2.477 ton) ve tüm sorumluluk İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne yüklenmiş durumda. Mahalle sakinleri ve yerel muhataplar bu geçici izin kararını eleştiriyor, kapatma kararının tamamen uygulanmasını talep ediyorlar.
Madalyonun diğer yüzünde de tepki var. Harmandalı geri dönüşüm tesisinin kapatılması ile buradan doğacak boşluğu Manisa sınırındaki Çaltıköy’e taşıma söylentileri bölgedeki; Çaltıköy, Ayvacık, Deremahalle (Bağcılar), Göktepe köylerini de harekete geçirmiş durumda.
Gerçek Çözüm Ve Sonuç
Geri dönüşüm tesisleri günümüz tüketim toplumlarının olmazsa olmazı ve gerekli. Ancak bu tesislerin; İnsan sağlığına ve ekolojik dengeye zarar vermemesi için ( Yukarıda verilen birçok değer ışığında); yerleşim yerlerinden, tarım arazilerinden, su havzalarından en az 10 km uzağa yapılması ve sağlam bir arıtma birimine sahip olması gerekir. Bu Manisa Develi ve Uzunburun için de geçerli, İzmir - Harmandalı ve Çaltıköy için de geçerli.
İlker Kaplan
World Media Group
Genel Yayın Yönetmeni
World Media Group (WMG) Haber Servisi