Asansör Kazaları Önlenebilir. Kamuoyuna Güvenlik ve Sorumluluk Çağrısı
Türkiye’de her gün yaklaşık 50 milyon kişi asansör kullanmaktadır. Ancak son 10 yılda 325 kazada 152 kişi hayatını kaybetmiş, 400’den fazla kişi yaralanmıştır. Denetimlerde asansörlerin neredeyse yarısının güvensiz olduğu görülmektedir. Bu tablo, ihmallerin ve denetimsizliğin nelere yol açabileceğini açıkça ortaya koymaktadır.
Yasal Çerçeve: Kusursuz Sorumluluk
Türk Borçlar Kanunu’na göre bina malikleri, asansör kaynaklı kazalarda “kusursuz sorumluluk” ilkesine tabidir.
Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre yöneticiler, aylık bakım ve yıllık periyodik kontrolleri yaptırmakla yükümlüdür.
Belediyeler ve A tipi muayene kuruluşları, asansörlerin yıllık kontrollerini sağlamak ve güvensiz olanları mühürlemek zorundadır.
İhmaller sonucunda tazminat ve cezai yaptırımlar (örneğin taksirle yaralama/ölüme sebebiyet suçları) gündeme gelebilir.
Bina, Resmi ve Özel Sektör Kurum Yöneticilerine Çağrı...
Asansör güvenliği yalnızca apartman yöneticilerinin değil, kamu kurumları ve özel sektör binalarını yöneten idarecilerin de sorumluluğundadır.
Kamuya ait binalarda (okullar, hastaneler, kamu daireleri) yöneticiler, mevzuat gereği bakım ve kontrolleri düzenli yaptırmak zorundadır.
Özel sektörde (AVM, otel, iş merkezi, plaza, fabrika, site ve rezidanslar) kurum yöneticileri de bina maliklerine eşdeğer sorumluluk taşır.
Tüm yöneticiler, yetkili firmalarla bakım sözleşmesi yapmalı, kontrolleri eksiksiz yerine getirmeli ve güvensiz asansörleri derhal hizmet dışı bırakmalıdır.
İhmal sonucu oluşacak kazalarda hukuki, idari ve cezai sorumluluk doğacağı unutulmamalıdır.
Bakım Firmalarına Çağrı
Hizmet Yeterlilik Belgeli firmalar dışında bakım yaptırılmamalıdır,
Tüm teknik kontroller eksiksiz yapılmalı, raporlar bina yönetimine iletilmelidir.
Bina sakinlerine acil kurtarma eğitimi verilmesi yasal zorunluluktur.
İnsan hayatı, ticari kaygıların önüne konulmalıdır.
Belediyeler ve Denetim Kuruluşlarına Çağrı
Denetimler tarafsız ve tavizsiz yapılmalıdır.
Güvensiz asansörler için mühürleme işlemleri gecikmeden uygulanmalıdır.
Rapor ve etiketler kamuoyuna şeffaf şekilde duyurulmalıdır, açık veritabanı oluşturulmalıdır.
Kullanıcılara Uyarılar
Asansöre binmeden önce kabinin orada olduğundan emin olunmalıdir.
Kapasite aşılmamalı, kapılara yüklenilmemelidir.
Arıza halinde kendi başına çıkmaya çalışilmamalidir
Deprem ve yangında asansör kullanılmamalıdır.
Son Söz...
Asansör kazaları kader değildir.
Apartman, resmi kurum ve özel sektör yöneticileri: bakım ve kontrolleri yaptırmayı ihmal etmeyin.
Firmalar, standartlardan taviz vermeyin.
Belediyeler, denetim görevini eksiksiz yerine getirin.
Kullanıcılar, güvenli kullanım kurallarına uyun.
Güvenli asansör, güvenli yaşam demektir.