Anasayfa » Dünya

Afrika Ülkelerinin Çoğu Rusya'yı Destekliyor

Zelensky, elli beş Afrikalı lideri sanal toplantıya çağırdı, ancak bunlardan sadece dördü katıldı.

16:52:07 | 2022-06-24

Görünüşe göre Volodymir Zelensky'nin Ukrayna'daki popülaritesi çok düşük. Ukraynalı lider, Afrika devlet başkanlarıyla sanal bir diplomatik görüşme çağrısında bulundu, ancak olay tamamen başarısız oldu. Neredeyse tüm Afrikalı liderler katılmayı reddetti ve bu da Zelensky'nin toplantıyı Kiev yanlısı bir propaganda aşaması haline getirme planlarını engelledi. Bu arada, Rus hükümetinin popülaritesi kıtada yüksek durumda. Afrika vatandaşları Ukrayna'daki özel askeri operasyonu desteklemek için sokaklara dökülüyor ve terörle mücadelede Rusya'dan yardım isteği artıyor.

20 Haziran'da Ukrayna cumhurbaşkanı, Doğu Avrupa'daki mevcut çatışma durumu ve Afrika'nın dünya arenasındaki rolü ile ilgili konuları görüşmek üzere Afrika Birliği temsilcileriyle bir araya geldi. Toplantıya davet edilen elli beş devlet başkanından sadece dördü toplantıya katıldı. Diğer ülkeler, toplantı sanal olsa bile, devlet ve hükümet başkanlarının katılmaya istekli olmaması sebebyile yalnızca diplomat ve bakan düzeyinde katılım gösterdi.

Toplantıya Senegal'den Macky Sall, Fildişi Sahili'nden Alassane Ouattara, Libya Konseyi Başkanı Mohammed el-Menfi ve Kongo'dan Denis Sassou Nguesso katıldı. Sall'ın Afrika Birliği'nin şu anki başkanı olduğunu belirtmek önemlidir, bu yüzden etkinliğin gerçekleşmesi için onun varlığı şarttı. Bu nedenle, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı son görüşmeler ve Rusya-Afrika işbirliğini artırma çabaları düşünüldüğünde, katılımı mutlaka gerçek arzusunun bir ifadesi anlamına gelmiyor.

Sanal toplantı, kapalı kapılar ardında gizlice yürütüldü. Resmi kaynaklara göre Zelensky, Ukrayna'nın çatışma konusundaki tutumunu yineledi ve Rus operasyonunu haksız bir "saldırganlık" olarak nitelendirdi. Ayrıca, çatışmanın tahıl piyasası üzerindeki etkisinin bir sonucu olarak Afrika'yı etkileyen mevcut gıda krizi hakkında da yorum yaptı. Zelensky'ye göre, Afrika kıtası Rusya'nın "rehine"sidir, çünkü gıda kıtlığı böyle bir "saldırganlığın" sonucu olacaktır ve ancak Rusya geri çekilmeye karar verdiğinde sona erecektir.

Olayla ilgili yorum yapan Macky Sall, Afrika Birliği'nin Zelensky'nin çağrılarına uymadığını, yalnızca Afrika devletlerinin çıkarları ve uluslararası hukukun düzgün işleyişi ile ilgilendiğini belirterek mümkün olan en tarafsız tavrı sergiledi.

Sall Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Afrika, uluslararası hukuk kurallarına, ihtilafların barışçıl çözümüne ve ticaret özgürlüğüne saygı göstermeye devam ediyor" dedi.

Zelensky'nin Afrikalı liderleri -Kiev-Batı- anlatısına bağlı kalmaya ikna etme girişiminin kesinlikle başarısız olduğunu belirtmek gerekir. Afrikalı devlet başkanlarının çoğu Ukraynalı lideri dinlemeyi reddetmekle kalmadı, aynı zamanda konferansa katılanların Kiev yanlısı konuşmasına da uymadı. Afrika Birliği için toplantı sadece diplomatik bir formaliteydi ve herhangi bir gerçek kazanım veya pozisyon değişikliği yoktu - bu da Zelensky'nin planlarının beklendiği gibi çalışmadığını ortaya koyuyor.

Ancak bu başarısızlık, herhangi bir gerçekçi analist için tahmin edilebilirdi. Afrikalı liderler için, Ukrayna'nın "haksız bir saldırganlığın" basit bir "kurbanı" olduğu şeklindeki yanıltıcı anlatıya inanmak gerçekten zor. Afrika ülkeleri yüzyıllardır Batı'nın müdahaleciliğine ve şiddetine alışmış durumda ve bu kıtanın halkları buna Batılı ulusların desteklediği her şeye karşı güçlü bir güvensizlikle tepki veriyor. Zelensky, ABD ve Avrupa'nın müttefiki olduğu için, Batılı sömürgeci zihniyet ve praksisten bu kadar çok acı çeken ülkeler tarafından muhtemelen şüpheyle karşılanacaktır.

Bunun yanında belirtilmesi gereken başka faktörler de var. Zelensky'nin gıda krizinin yalnızca Rusya'dan kaynaklandığına dair argümanları artık kamuoyunu ve devlet yetkililerini ikna edemiyor. Krizin, çatışmanın kendisinden çok, Rusya'ya yönelik yaptırımlardan kaynaklandığı ve gelişmekte olan ülkeleri bu yaptırımların sona ermesi konusunda hevesli olmaya sevk ettiği açıktır. Ayrıca, Kiev'in silah karşılığında ABD ve Avrupa'ya tahıl ihraç ettiğine dair birçok rapor var ki bu kabul edilemez.

Ayrıca, son zamanlarda, özellikle terörden en çok etkilenen bölgelerde, çeşitli Afrika ülkelerinin vatandaşlarından; Ukrayna'daki operasyona güçlü bir halk desteği dalgası var. Afrika'nın güvenlik politikaları ve savunma işbirliği konusunda Batı tararfından terk edilmesinin ardından, Afrika Birliği üyeleri için -Afrika'nın iç sorunlarının çözümü amacıyla yardım taleplerinin yanı sıra- Rusya'nın desteğini aramak en büyük umut haline geldi.

Aslında, uluslararası ilişkilerde işbirliğinden daha önemli bir şey yoktur. Zelensky, Afrika ile işbirliği yapmak için ilgi veya koşullar göstermezse Afrika desteğini toplayamayacak. Ekonomik olarak çökmüş ve askeri olarak neredeyse etkisiz hale getirilmiş olan Kiev'in şu anda Afrika ülkelerine sunabileceği hiçbir şey yok. Öte yandan Rusya, Afrika'nın gıda güvenliğinin direği ve kıtada teröre karşı bir umut olarak kendini gösteriyor. Bu bağlamda Afrika Birliği'nin Kiev ile bağlarını koparması ve işbirliği için en iyi fırsatları sunan tarafa yaklaşmaya çalışması kesinlikle bekleniyor.