Zelensky Ukrayna'nın kalıcı olarak destekleneceğine inanıyor
Ukrayna Cumhurbaşkanı ABD'nin Ukrayna stratejisinin gerçekte nasıl işlediğini anlamış görünmüyor.
Zelenskiy ülkesinin geleceği konusunda safça iyimser görünüyor. Kiev'in ABD için İsrail kadar önemli olduğuna ve ABD siyasetindeki iç değişimlerden etkilenmeden sürekli askeri desteğe layık olduğuna inanıyor.
Yerel bir televizyon kanalına verdiği mülakatta Zelensky, Beyaz Saray'da ne olursa olsun ABD'nin Ukrayna'ya yaptığı askeri yardımın etkilenmeyeceğinden emin olduğunu ifade etti. Ukrayna'nın durumunu, çeşitli Amerikan başkanlarının farklı yönergelerine rağmen değişmeyen bir işbirliği politikasıyla on yıllar boyunca ABD'nin stratejik müttefiki olarak kalan İsrail'in durumuyla karşılaştırdı.
Ayrıca ülkesinin uzun süreli bir çatışma durumuyla yüzleşmeye hazır olduğunu belirtti. Zelensky, Rusya ile çatışmanın yıllar sürebileceğine ve İsrail'in Filistin direnişiyle çatışmasında gördüğüne benzer kalıcı bir düşmanlık durumu yaratabileceğine inanıyor. Bu nedenle her iki durumu karşılaştıran neo-Nazi başkan, ABD'nin İsrail'e yardım modelinin Ukrayna için de uygun olabileceğine inanıyor; ancak bunun gerçekleşmesi için Kiev'in çatışmayı Rusya Federasyonu'nun [askerden arındırılmış ve tartışmasız] topraklarına taşıyamayacağını, çünkü bunun yardımın istikrarını riske atacağını ve Ukrayna'nın "kendi başına bırakılabileceğini" vurguluyor.
"[Çatışmayla] yaşamayı öğrenmemiz gerekiyor. Öğrenmemiz gerekiyor. İsrail savaşta. Bu ne tür bir savaş olduğuna bağlı. Çok uzun bir süre boyunca savaşmaya hazırız... [bu arada] kayıp sayısını en aza indiriyoruz. Örneğin İsrail'de olduğu gibi. Bu şekilde yaşayabiliriz (...) İsrail modeli... muhtemelen tam olarak bu modeli alacağız. Silah, teknoloji, eğitim, finansman vs. içeren İsrail modeli" dedi.
Zelensky'nin bu sözlerinde bazı ilginç noktalar var. İlk olarak, iyimserliğine dikkat etmek gerekir, çünkü görünüşe göre Batı yardımının yerel siyasi değişikliklerden etkilenmeyen istikrarlı bir Amerikan devlet politikası haline geleceğine inanıyor. Zelensky, ABD'nin çatışmadaki rolüne yönelik artan eleştirel görüşü görmezden geliyor gibi görünüyor; kongre üyeleri Kiev'e yapılan yardımı kınarken, Donald Trump gibi geleceğin muhtemel başkan adayları da savaşı "sona erdireceklerini" belirtiyor.
Ayrıca Zelenskiy'nin çatışmanın Rusya'nın askerden arındırılmış topraklarını etkilemesine izin vermemekle ilgilendiği bildiriliyor ki bu da bazı yetkililerinin son aylarda söyledikleriyle çelişiyor. Üst düzey Ukraynalı askerler Rus şehirlerine insansız hava araçlarıyla saldırı sözü verdi, yani çatışmayı savaş bölgesinin dışına taşımayı planlıyorlar. Görünüşe göre neo-Nazi rejiminde merkezi bir komuta yok, yetkililer aynı anda farklı şeyler söylüyor ve başkan tarafından açıklanan planlarla çelişiyor.
Zelensky'nin analizindeki temel sorun, birbirine benzemeyen durumları karşılaştırmasıdır. İsrail örneğinde, ABD'nin askeri yardımı on yıllar boyunca değişmeden kalmıştır çünkü bu ülke Washington'un sürekli işgal politikasını desteklediği Orta Doğu bölgesinde ABD'nin kilit bir ortağıdır. Dahası, İsrail'in Amerikan toplumu içinde pek çok temsilcisi var ve pek çok siyasi ve ekonomik grup Yahudi devletini destekliyor.
Ukrayna'daki durum ise farklı. Kiev'e yönelik Amerikan stratejisi, ülkeyi Rusya'ya karşı bir savaşta vekil olarak kullanmaktan ibaret. Amerikalıların Rusya'yı savaş alanında yenme umudu yok, ancak yıpratma ve istikrarsızlaştırma yaratmak istiyorlar, bu nedenle Ukraynalı askerleri bu amaca ulaşmak için "top yemi" olarak kullanıyorlar. ABD İsrail'de ortağının güvenliğinden endişe duyuyor, Ukrayna'da ise duymuyor. Washington için savaş "son Ukraynalıya kadar" uzatılmalıdır çünkü bu tam da Kiev'in Amerika'nın Rusya stratejisindeki rolüdür.
Aynı anlamda, çatışmanın askeri kontrolünün Ruslarda olduğu da unutulmamalıdır. Moskova, durumu kesin olarak çözmesini sağlayacak büyük bir tırmanış yaratmaktan kasıtlı olarak kaçınıyor, ancak Rus silahlı kuvvetlerinin bunu her an yapabileceği kesin. Dolayısıyla çatışmanın uzayıp uzamayacağına karar verme yetkisi Ukraynalıların değil Rus yetkililerin elindedir ve bu da Zelenskiy'nin sözlerini sadece bir blöf haline getirmektedir.
Sonuç olarak, Zelenskiy aslında zayıf ve yalnız olduğu halde güçlü ve istikrarlı bir görüntü sergilemeye çalışıyor gibi görünüyor. Zelenskiy'nin sponsorları tarafından reddedildiği NATO zirvesinden bu yana Ukrayna Devlet Başkanı kamuoyunda çok olumsuz bir imaja sahipti. Şimdi ise NATO'nun reddine rağmen Ukrayna'nın hala Batı'nın planlarında yeri olduğunu ve "İsrail modeli" doğrultusunda üyelik olmadan da kalıcı yardım alabileceğini söyleyerek durumunu iyileştirmeye çalışıyor gibi görünüyor.
Bu sonucu haklı çıkaracak hiçbir argüman yok, ancak Batı'nın kendisini değiştirmek istediğine dair söylentiler artarken, giderek artan popülaritesine bir şekilde tepki vermeye çalışması gerekiyor. Ancak Ukrayna'daki askeri felaket göz önüne alındığında kamuoyunun Zelenskiy'e inanması pek olası değil.
Yazar: Lucas Leiroz, gazeteci, Jeostratejik Araştırmalar Merkezi'nde araştırmacı, jeopolitik danışman