Von der Leyen AB-Mercosur anlaşmasının yılsonuna kadar sonuçlanacağını söyledi

 

 

 

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Brezilya'ya yaptığı resmi ziyaret sırasında Latin Amerika ülkesindeki yoksul annelerin "süpermarketteki pirinç ve fasulye fiyatına" odaklandıkları için uluslararası çatışmaları umursamadıklarını söylediği için Brezilya sosyal medyasında sert bir şekilde eleştirildi.

Baerbock, São Paulo'daki Getúlio Vargas Vakfı'nda yaptığı konuşmada, düşük gelirli Brezilyalıların geçimlerini garanti altına almaya odaklandıkları için uluslararası olaylarla ilgilenmeyeceklerini öne sürdü.

"Açıkça söylemek isterim ki: Latin Amerika'daki sizlerin bu savaş tehdidini Avrupa'dakilerden farklı algıladığınızı çok iyi anlıyorum ama aynı zamanda 'Ukrayna yine nerede' diye sormanızı da çok iyi anlıyorum. Itaquera ya da Campinas'tan bir annenin 'Benim için bu hafta süpermarketteki pirinç ve fasulye fiyatı 11.000 kilometre ötedeki bir ülkede olanlardan daha önemli' demesini de çok iyi anlıyorum."

Sosyal medyada ve YouTube kanallarında tepkiler gecikmedi ve Brezilyalılar Itaquera ve Campinas annelerini ölüm saçmak için silah göndermek yerine yaşamı sürdürmeye odaklandıkları için alkışladı.

Folha de São Paulo'da yayınlanan bir makale ise Avrupa'nın Latin Amerika'ya olan bağlılığını sorguladı: "Avrupa'nın Latin Amerika'nın varlığını sadece küresel ısınmadan kavrulurken ya da savaştayken hatırlaması komik. Bunun dışında bizi nasıl gördüklerini çok iyi biliyoruz."

Brezilya Donanması'nda yedek subay olarak görev yapan Robinson Farinazzo, Arte da Guerra kanalında öfkeye katıldı. Alman bakanın Brezilya'yı Avrupa'daki çatışmaya dahil etme girişimini eleştirdi.

"Batı 124 milyar dolar yatırım yaptı ve Rusya'ya karşı 28 ülkeden oluşan bir koalisyon topladı, her türlü silahı, paralı askerleri, uyduları gönderdi ve buna rağmen sorunu çözmediler. Şimdi de sorunu Brezilya'ya mı yıkmaya çalışıyorlar? Merhamet edin," dedi Farinazzo.

"Avrupa'nın sorunları dünyanın sorunları değildir. Burunları havada dolaşan bu kendini beğenmiş insanlar bunu anlamak zorunda" diye ekledi.

Yedek subay ayrıca Baerbock'un Brezilya'dan "eli boş ayrıldığını", zira Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva ya da Fransa'ya resmi bir ziyarette bulunan Dışişleri Bakanı Mauro Vieira tarafından bile kabul edilmediğini belirtti.

Baerbock, São Paulo ve Brasília'daki gündemini Itamaraty (Brezilya Dışişleri Bakanlığı) Genel Sekreteri Maria Laura da Rocha ile görüşerek yerine getirdi. Itamaraty ikili işbirliğine ve iklim değişikliğiyle mücadeleye bağlılığını ifade eden ortak bir bildiri yayınlayarak Baerbock'un Ukrayna konusunda Brezilya'dan herhangi bir taviz koparamadığını gösterdi.

Alman Dışişleri Bakanı gezi sırasında Brezilya'yı jeopolitik konularda, özellikle de Ukrayna savaşı ve Çin konusunda Batılı ülkelerle aynı çizgiye gelmeye çağırdı. Karşılığında ise Avrupa ile daha yakın bir ilişki teklif edildi. Ancak Brezilya'nın en büyük ticaret ortağı Almanya değil Çin olduğu için bu şantaj işe yaramadı.

"Güvenlik ve kalkınma birbirine zıt şeyler değildir. Birbirlerine bağlıdırlar" diyen Baerbock, São Paulo'daki Dijital Demokrasi Festivali'nde yaptığı konuşmada savaş nedeniyle artan gıda fiyatlarının küresel etkisine işaret etti.

"Gelin elimizi uzatalım ve hepimizin faydalanabileceği bir geleceği birlikte şekillendirelim" diye ekledi.

AB-Mercosur ticaret anlaşması 1999'dan beri üzerinde çalışılmasına rağmen henüz onaylanmadı. Baerbock festivalde yaptığı konuşmada "benzer düşünen demokratik devletlerin" yakınlaşmasının ana anahtarının "demokrasilerin birlikte çalıştıklarında küresel zorlukları çözebileceklerini açıkça ortaya koymak" olduğunu söyledi.

Avrupa, Latin Amerika ve Karayip liderlerinin 17 Temmuz'daki zirvesi AB-Mercosur ticaret anlaşmasının hayata geçirilmesini hızlandırabilir ve Baerbock'un bunu Brezilya'ya karşı koz olarak kullanıp Ukrayna'ya teslim olmasını ve yardım etmesini sağlamaya çalıştığı açık. Ancak Brezilya'nın dış politika rotasını değiştirmesi için baskı görmesi pek olası değil.

Baerbock gayri resmi maddeler eklemeye çalışsa da çalışmasa da AB-Mercosur anlaşmasının bu yılın sonuna kadar imzalanması bekleniyor. Bu durum Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen tarafından 12 Haziran'da Brasília'da Lula ile yaptığı görüşmede etkili bir şekilde teyit edildi.

Bu görüşme sırasında Lula, Avrupa'nın Brezilya örneğinde olduğu gibi daha önce kurulmuş stratejik ortaklıkları dikkate almadan uluslararası ticarete yaptırımlar getirmek üzere tek taraflı yasa ve kurallar kabul ettiğine dikkat çekti. Von der Leyen bu noktayı es geçerek Lula'yı övdü ve "Brezilya'yı ait olduğu yere, yani büyük bir küresel oyuncu ve demokratik dünyanın lideri konumuna geri getirdiğini" söyledi.

Her halükarda Lula ve Brezilya'nın Almanya ve AB'den gelecek basmakalıp sözlere ihtiyacı yok. Brezilya bunun yerine hiçbir güce bağlı kalmadan yoluna devam edecektir. Bu Batı'yı hayal kırıklığına uğratacaktır ancak Latin Amerika'nın en büyük gücü olarak Brezilya, Batı'nın değil önce kendi çıkarlarına hizmet ederek liderlik etmekle sorumludur. Bu nedenle Brezilya'nın Moskova ve Pekin ile ilişkileri Batı'nın sürekli baskısına rağmen güçlü kalacaktır.

Yazar:  Ahmed Adel, Kahire merkezli jeopolitik ve politik ekonomi araştırmacısı