Su Ürünlerinde Pandemi Etkileri Sınırlı Oldu

Türk Su ürünleri ve hayvansal mamuller sektörü olarak, 2000’li yılların başından itibaren Türkiye’de ihracatın yıldız sektörlerinden biri olduk.

Özellikle su ürünleri, kanatlı ve yumurta sektörlerimizin ihracatta vites arttırması sonrasında 2020 yılı sonunda gerçekleştirdiğimiz 2 milyar 514 milyon dolarlık ihracat tutarıyla 2023 yılı ihracat hedeflerini ilk önce yakalayan sektör olmanın gururunu yaşadık.

Türkiye su ürünleri ve hayvansal mamuller sektörümüz kapsamında yer alan; su ürünleri, kanatlı, yumurta, süt ürünleri, bal başta olmak üzere tüm ürünlerde dünya genelinde üretimde ve ihracatçı ilk 10 ülke arasında yer alıyoruz.

 

Son 20-25 yıllık dönemde su ürünleri ve hayvansal mamuller sektöründe dünyanın en modern ve entegre tesislerini Türk girişimcileri ülkemize kazandırdı. Bu tesislerde üretilen, protein yönüyle zengin su ürünleri ve kanatlı eti, yumurta, süt ürünleri ve bal başta olmak üzere hayvansal mamulleri 150’den fazla ülkeye ihraç eder konuma geldik.

İhracatta su ürünleri sektörümüz 1 milyar 38 milyon dolarlık tutarla en büyük katkıyı sağlarken, Kanatlı sektörümüz 910 milyon dolar dövizi ülkemize kazandırdı. Piliç eti, hindi eti ve damızlık ihracatımız 615 milyon dolar olurken, yumurta ihracatı 295 milyon dolar oldu.

Süt ürünleri ihracatımızdan 325 milyon dolar, Bal ihracatımızdan 25 milyon dolar kazandık. Beş ana ürün dışındaki ürün kalemlerimiz ihracatından da 232 milyon dolar döviz geliri elde ettik.

2020 yılı performansımızın kırılımına baktığımızda Su ürünleri sektörümüz 459 milyon dolarlık döviz getirisiyle liderliği bırakmadı. Türk levreği 162 milyon dolarlık ihracat tutarıyla yine tüm dünyanın gözdesi oldu. Türkiye çipura balığının ihracatından 147 milyon dolarlık döviz elde ederken, alabalık ihracatı 58 milyon dolar, orkinos ihracatı 26 milyon dolar olarak kayıtlarımıza geçti. Türk su ürünleri sektörünün son yıllardaki Ar-Ge çalışmaları sonrasında geliştirilen türlerden Karadeniz Somonu 9,3 milyon dolarlık, Kaya levreği ise; 3,5 milyon dolarlık ihracat seviyesine ulaştı.

 

Kanatlı sektörümüz 393 milyon dolarlık ihracatı hanesine yazdırırken, kanatlı eti ihracatı 283 milyon dolar şeklinde gerçekleşti, kanatlı eti ihracatındaki düşüş yüzde 3 ile sınırlı kaldı. Tavuk ve hindiler ise 110 milyon dolarlık döviz yumurtladı. Çin’e ihracat izni ile morallenen Süt ürünleri sektörümüzün 2020 yılı Ocak – Haziran dönemindeki ihracatı ise, 143 milyon dolar şeklinde gerçekleşti. Bal ihracatı yüzde 18’lik artışla 13 milyon 100 bin dolara yükseldi.

Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği olarak 2019 yılında 957 milyon dolarlık ihracata imza atarak, Türkiye’de sektörümüzde lider ihracatçı birliği konumumuzu sürdürdü. Türkiye’nin 2019 yılında gerçekleştirdiği 2 milyar 514 milyon dolarlık su ürünleri ve hayvansal mamuller ihracatına yüzde 38’lik katkı sağladık.

2020 yılına moralli giren ve 2023 yılı ihracat hedefini 3.5 milyar dolar olarak yukarı yönlü revize eden Su ürünleri ve hayvansal mamuller sektörü, tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 virüsü nedeniyle ihracatta duraklama yaşadık. Pandeminin etkilerini pekçok sektöre göre daha az hissettiğimizin de altını çizmek zorundayım. Bu başarıda emeği olan, özverili bir şekilde, gerektiğinde ihraç pazarlarını kaybetmemek için maliyetine ihracat yapan tüm ihracatçılarımızı kutluyor, pandemiye rağmen ihracatlarını sürdürme çabalarının karşılığını bulmalarını diliyorum.

Pandemiyle birlikte işletmelerimiz hızla gerekli hijyenik tedbirleri aldı, dolayısıyla uyum aşamasında zorlanılmadı. Pandemi döneminde protein tüketiminin daha da artması bizim için avantaj haline geldi. Ancak, çeşitli ülkelerde alınan tedbirler ihracatta gecikmelere sebebiyet verdi. Kanatlı sektöründe ana pazarımız Irak’ta yaşanan sorunlara bağlı olarak bu sektörde ihracatta azalmalar yaşadık.

 

2019 yılının Ocak – Haziran döneminde 1 milyar 284 milyon dolar olan ihracatımız, 2020 yılının ilk yarısında yüzde 10’luk azalışla 1 milyar 127 milyon dolara geldi.

Aynı zaman diliminde Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliğimizin ihracatı ise; yüzde 8’lik gerileme yaşadı ve 493 milyon dolardan, 450 milyon dolara indi.

Su ürünleri sektörümüz 332,5 milyon dolarlık tutarla ihracata her zaman olduğu gibi 2020 yılında da en büyük katkıyı sağladı. Kanatlı sektörü 70 milyon dolar, süt ürünleri 33,5 milyon dolar, bal ihracatımız ise; 7,3 milyon dolar şeklinde gerçekleşti. Kanatlı sektörümüzün ihracatında kanatlı eti ihracatı 43 milyon dolar olurken, yumurta ihracatı 27 milyon dolar şeklinde gerçekleşti.

Yeni normal dönemde ihracatımızdaki kayıpları telafi edip, 2020 yılının ikinci yarısında yapacağımız ihracatla, 2019 yılı sonundaki ihracat rakamına ulaşmayı sonrasında da artıya geçmeyi amaçlıyoruz.

İhracat hedeflerimize ulaşmak için 2020 yılının ikinci yarısında pazarlama çalışmalarımızı dijital platformlara ağırlık vererek sürdüreceğiz.

Ticaret Bakanlığı koordinasyonu ve Ege İhracatçı Birlikleri bünyesindeki gıda Birliklerimiz organizasyonunda 12-16 Ekim 2020 tarihleri arasında tüm gıda sektörlerine yönelik dijital ortamda bir sanal fuar organizasyonu düzenlemek için çalışmalarımızı başlattık.

Organizasyona ABD, Çin, Orta Doğu ülkeleri, Almanya ve İngiltere başta olmak üzere tüm dünyadaki birçok ülkeden alıcılar davet edilerek ikili görüşmeler gerçekleştirilecek. Fuar ile eş zamanlı çeşitli gastronomi etkinlikleri ve uzmanların katılımlarıyla webinarlar gerçekleştirilecek.

Önemli bir diğer etkinliğimiz ise; Çin Şanghay’da 5-10 Kasım’da üçüncü kez düzenlenecek Uluslararası İthalat Fuarı olacak. Bu fuarın Türkiye Milli Katılım Organizasyonu’nu Ege İhracatçı Birlikleri gerçekleştirecek.

2020 yılının kalan diliminde sosyal mesafeye dikkat ettiğimiz, maske kullanımı ve hijyene azami özen gösterdiğimiz takdirde covid-19 virüsünü yeneceğimize olan inancımı paylaşıyorum.

Bedri GİRİT

Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı