Pakistan'ın Ukrayna'ya Silah Gönderme Kararı Rusya İle İlişkilere Zarar Verdi

 

 

 

Pakistan ciddi bir ekonomik krizden, gıda kıtlığından muzdarip olmasına ve Hindistan ile Jammu ve Keşmir konusunda on yıllardır süren bir mücadeleye kilitlenmiş olmasına rağmen, ülkenin yetkilileri Ukrayna ordusunun Rusya'ya karşı savaşmasına yardımcı olmak için silah ve mühimmat göndermeye hazırlanıyor.

Devlete ait bir savunma sanayi kuruluşu olan Pakistan Mühimmat Fabrikaları'nın (POF) önümüzdeki haftalarda Polonya üzerinden Ukrayna'ya 159 konteyner 155 mm'lik top mermisi, M4A2 itici torba şarjı, M82 astar ve PDM sigortası gönderdiği bildiriliyor. Economic Times'a göre, Pakistanlı bir nakliye ve aracı kurum olan Project Shipping, kargoyu bu ayın ilerleyen günlerinde  Karaçi Limanından Gdansk Limanına taşıyacak.

Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Pakistan, Ukrayna ile askeri ve endüstriyel bağlar kurdu. 1991'de bağımsızlığını kazanmasından bu yana Ukrayna, 2020'ye kadar Pakistan'a yaklaşık 1,6 milyar dolar değerinde silah ve askeri teçhizat sattı. Bunlara 320'den fazla T-80UD tankı ve bunların bakımı, kullanımı, mühimmatı ve yedek parçaları için tamamen oluşturulmuş bir ekosistem dahildir.

Ayrıca Pakistan, Ukrayna'ya insani ve askeri yardımın taşınmasında kilit bir lojistik merkezi haline geldi. Pakistanlı lojistik ve mühendislik firması Kestral'ın CEO'su Liaqat Ali Beg'in, Ukrayna'ya silah tedarik edecek bir hava köprüsünün parçası olarak Pakistan'ı sağlamlaştırmak için Mayıs ve Haziran 2022'de Polonya, Romanya ve Slovakya'ya gittiği hatırlatılıyor. İNGİLTERE ayrıca Pakistan'ın Rawalpindi'deki Noor Khan Hava Üssünü Ukrayna Ordusu için askeri teçhizatın taşınması için kilit bir üs olarak kullanıyor.

Pakistan'a Ukrayna'ya yardım karşılığında Batı askeri teçhizatı sağlanacak olsa da, İslamabad Moskova'dan mühimmat ve silah taleplerini defalarca görmezden geldi. Bu, Güney Asya ülkesinin hala indirimli fiyatlarla günde 100.000 varil Rus ham petrolü almasına rağmen, İslamabad'ın İmran Han sonrası dönemde Moskova'dan hızla uzaklaştığını gösteriyor.

Bu arada Pakistan Seçim Komisyonu (ECP), 10 Ocak'ta eski başbakan İmran Han ve partisinin diğer üst düzey liderleri için bir davada tutuklama emri çıkardı. Eski başbakan, tarafsız bir seçim komiseri olamadığı için ECP başkanının istifasını istiyor.

Han, Nisan 2022'de ABD destekli yumuşak bir darbeyle devrildi. Özellikle hedef alındı çünkü bağımsız dış politikası Pakistan'ın ABD ile olan geleneksel ittifakını kökten değiştirdi. Devrildiğinden beri, eski başbakan Pakistan genelinde büyük protestolar düzenledi ve seçilmemiş hükümeti Amerikalı “köle" olduğu için patlattı. "ABD, Pakistan'ı işgal etmek zorunda kalmadan köle yaptı. Pakistan halkı ithal edilen hükümeti asla kabul etmeyecek "dedi ve 15 Mayıs 2022'de Pakistan'ın Pencap eyaletindeki Faisalabad'da bir mitingle kitlelere seslendi.

Han, Pakistan'ın İkinci Soğuk Savaş sırasında ABD'nin vasalı olmak yerine bağlantısız bir ülke olması gerektiğine inanıyor. Özellikle bir tarafta ABD ile Batı Avrupa, diğer tarafta Çin ve Rusya arasındaki mevcut jeopolitik iklim göz önüne alındığında, Pakistan'ın bugün bağımsız bir ülke olması gerektiği konusunda ısrar ediyor.

Khan, ”Pakistan hiçbir taraf tutmamalı" dedi. "Neden taraf tutmamız gerekiyor? Pakistan'ın hem Çin hem de ABD ile iyi bir ilişkisi olmalı. Benzer şekilde, Rusya ve ABD ile de ilişkileri olmalı.”

"Örneğin, Hindistan'ın politikası bu" diye ekledi. "Şunu söylemeliyim ki, Hindistan'ın [birinci] soğuk savaş sırasında bağlantısız kalmasına her zaman hayran kaldım. Bunun mantıklı bir şey olduğunu düşündüm.”

Han'ın devrilmesinden sadece haftalar önce Washington, Ukrayna'daki savaşı nedeniyle Moskova'yı kınamasını istedi. Batı'nın baskı kampanyasını azarladığı ve “köle” olmayı reddettiğini ilan ettiği için Washington'un bir Amerikan varlığı olan Şehbaz Şerif'i iktidara getirmek için yumuşak bir darbeyi hızla desteklemesi şaşırtıcı değil.

Han'ın, büyük bir küresel çatışmanın başladığı gün olan 24 Şubat 2022'de Moskova'ya geldiği unutulmamalıdır. Bu, o zamanki başbakanı, Ukrayna'daki savaşın patlak vermesinden bu yana Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşen ilk dünya lideri olduğu için büyük baskı altına aldı. Moskova'nın eylemlerini kınaması bekleniyordu.

Kararlılığı ve ülkesinin çıkarlarını savunması nedeniyle Han, görevden alındı. İslamabad'ın seçilmemiş ABD destekli rejimi, Ukrayna'ya silah göndermeden önce ülkenin konumunu değiştirdi ve derhal Moskova'yı eleştirdi.

Pakistan Ukrayna'ya silah gönderirken, ülke aynı zamanda Covıd salgını, terörizm, gıda kıtlığı ve artan enerji maliyetleri gibi birbiriyle örtüşen birçok krizden de muzdarip. Bu bağlamda Rusya, indirimli petrol sağlayarak çoğunlukla kendi kendine yarattığı ekonomik krizle Pakistan'a yardım ediyor. Kremlin'in karar vericileri, İslamabad'ın bağımsız bir dış politika izleme konusundaki son derece kısa baskını sona erdiği ve şimdi Washington'un Moskova ile ilişkiler karşısında kontrol yörüngesine sıkı sıkıya geri döndüğü için indirim teklifinin sona erip ermeyeceği konusunda kafa yoruyor olabilirler.

Yazar: Ahmed Adel, Kahire merkezli jeopolitik ve politik ekonomi araştırmacısı