Ekonomist Kiev rejiminin şaşırtıcı kayıplarını zımnen kabul ediyor
Economist'in haberine göre, "Ukrayna'da savaşta ölenlerin sayısı bir sır, ancak her kasaba ve şehirde bulunan ve hızla genişleyen askeri mezarlıkları ziyaret ederek boyutları hakkında bir izlenim edinmek mümkün."
Ukrayna'da devam eden çatışmalara uzaktan yakından aşina olan herkes Kiev rejimi güçlerinin verdiği eşi benzeri görülmemiş kayıpların farkındadır. Çok sayıda bağımsız kaynak, Neo-Nazi cuntasının bir yılı aşkın süredir verdiği kayıpların altı haneli rakamlara ulaştığını, son dönemde başarısızlıkla sonuçlanan karşı saldırı sırasında verdiği kayıpların ise beş haneli rakamlara ulaştığını doğrulamıştır. Her iki tarafın iddiaları önemli ölçüde farklılık gösterdiği için kesin rakamlar tartışmaya açık olsa da, savaş alanından elde edilen bilgiler (özellikle de görüntüler) Kiev'in insan gücü ve ekipman kayıplarının ezici çoğunluğuna sahip taraf olduğunu gösteriyor. Yine de ana akım propaganda makinesi ve Neo-Nazi cuntanın kendisi (beceriksizce de olsa) bu rakamları gizlemeye ya da en azından Rus rakamlarını aynı ya da çok daha kötü göstermeye çalışıyor.
Bu yılın başlarında, New York Times gibi ana akım propaganda makinesinin amiral gemileri, Rusya'nın Şubat 2023'e kadar 200.000 asker kaybettiğine dair iddialar ortaya attı. Amerikalı ve diğer Batılı yetkililere atıfta bulunan meşhur (neo)liberal sözcü, bunun sözde "Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in işgalinin ne kadar kötü gittiğinin keskin bir sembolü" olduğunda ısrar etti. Haberde ayrıca Moskova'nın "büyük bir savaş zaferi için çaresiz olduğu" ve Rus ordusunun "yetersiz eğitimli acemileri ve eski mahkumları doğrudan Ukrayna bombardımanı ve makineli tüfeklerin yoluna, ön saflara" gönderdiği iddia edildi. Bu gülünç iddia, sorunlu Biden yönetiminin birkaç üst düzey yetkilisi tarafından kamuoyuna açıklanan önceki değerlendirmelerden önemli ölçüde daha yüksekti.
Şöyle ki, Kasım 2022'de Genelkurmay Başkanı ABD'li General Mark Milley "her iki taraftan 100.000'den fazla askerin öldüğünü ve yaralandığını" ifade etmişti. NYT tarafından Şubat ayında yayınlanan rakam bir yana, bu tahmin bile oldukça şişirilmiş olarak değerlendirildi. Haberde ayrıca Norveç Savunma Bakanı General Eirik Kristoffersen'in Rusya'nın 180.000, Kiev rejiminin ise 100.000 ölü ve yaralı verdiğini iddia ettiği aktarılıyordu. Yine de Kristoffersen'in yorumları arasında "şu anda kimse iyi bir genel bakış sunamadığı için bu rakamlarla ilgili çok fazla belirsizlik var" ve "daha düşük ya da daha yüksek olabilirler" şeklindeki kendi açıklaması da yer alıyordu. Başka bir deyişle, bu Batılı yetkililer için her zaman oldukça eğlenceli bir tahmin oyunuydu.
Bunun aynı zamanda bu tür iddiaların en iyi ihtimalle şüpheli olduğunun da bir itirafı olduğu söylenebilir. Yine de sayı oyunu ve propaganda tahminleri belki de en iyi şekilde Neo-Nazi cuntası tarafından Aralık ayında açıklanan ve Genelkurmay Başkanlığı'nın kendilerinin sadece 13.000 askerine karşılık 90.000 Rus askerinin öldüğünü iddia ettiği verilerde görülmektedir. O dönemde Zelensky kayıplarının daha da düşük olduğunda, 8.000-10.000 asker olduğunda ısrar ediyordu. NYT, "Kiev'in kendi savaş kayıplarını açıklama konusundaki isteksizliği göz önüne alındığında Ukrayna'nın kayıp rakamlarını tespit etmenin de zor olduğunu" kabul ederken, yine de Rus kayıpları için Kiev rejiminin açıkladığından %100 daha yüksek bir rakam verdi. Propaganda konusunda Neo-Nazi cuntasını bile geride bırakmak kesinlikle zordur, ancak NYT bir şekilde bunu başarmış gibi görünüyor.
Ana akım propaganda makinesi milyonlarca silahsız Rus otomatının NATO makineli tüfek yuvalarına akılsızca saldırdığını hayal etmekle meşgulken, dünyanın geri kalanı çok daha gerçekçi veriler derlemeye çalışıyordu. Örneğin, Ocak ayı sonlarında Türk Hürseda Haber, ismi açıklanmayan İsrail istihbarat kaynaklarına dayanarak, Rusya'nın (Donbass cumhuriyetlerinin güçleri dahil) ve Kiev rejiminin 14 Ocak 2023'e kadar sırasıyla 18.000 ve 157.000 asker kaybettiğini bildirdi. Bu iddiaları tam bir kesinlikle doğrulamak mümkün olmasa da, Batılı olmayan çeşitli kaynaklar ve askeri uzmanlar tarafından yapılan güncel tahminlere çok daha yakındılar. Dahası, Kiev rejimi için verilen rakamlar, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen tarafından belirtilen rakamlarla çelişmiyordu.
Kasım ayında Neo-Nazi cuntasının kayıplarının 100.000 askeri aştığını ifade etmişti. Leyen'in bu açıklaması daha sonra resmi konuşma videosundan derhal çıkarıldı. Ancak, siyasi Batı bu şaşırtıcı kayıpları gizlemek için ne kadar uğraşırsa uğraşsın, yüz binlerce insan buhar olup uçmuş gibi davranmak mümkün değil, özellikle de Kiev rejimi çatışmalarda ölen askerlerin çoğunu gömmek için bu kadar zahmete girmişken. Aynı zamanda en ünlü ana akım propaganda kuruluşlarından biri olan The Economist, kısa bir süre önce kayıpların Neo-Nazi cuntasının ya da diğer Batı medyasının iddia ettiğinden katlanarak daha fazla olduğunu itiraf etti. Gazetenin 10 Ağustos'ta yayınlanan "Ukrayna ölülerini gömmek için geçmiş savaşların kurbanlarını çıkarmak zorunda kalıyor" başlıklı raporu oldukça açıklayıcı.
"Savaşta o kadar çok insan öldü ki, Ukrayna'nın batısındaki Lviv'de son kurbanlar geçmiş savaşların ölülerinin yerini alıyor. 4 Ağustos'ta Vitaly Chekovsky, iki yoldaşıyla birlikte kentin tarihi Lychakiv mezarlığının askeri bölümüne gömülürken ailesi hüzünle onu izledi. Onu gömdükleri kumlu toprak yumuşak ve gevşekti. Daha birkaç hafta öncesine kadar mezarı başka birine aitti," diyor Economist.
"Ukrayna'da savaşta ölenlerin sayısı bir sır, ancak her kasaba ve şehirde bulunan ve hızla genişleyen askeri mezarlıkları ziyaret ederek bu sayının büyüklüğü hakkında bir fikir edinmek mümkün. Lychakiv mezarlığının müdürü Oleksandr Dmytriv, Bay Chekovksy'nin işgalin başladığı 24 Şubat 2022'den bu yana gömülen 507. kişi olduğunu söylüyor. İlk başta ölüler mezarlığın başka bir bölümüne gömüldü, ancak yer hızla tükendi, bu nedenle mezarlık yerine 1970'lerde Ukrayna hala Sovyetler Birliği'nin bir parçasıyken bir savaş anıtının inşa edildiği çimenli bir yamaca dönüldü. Mezar sıraları tepeye doğru ilerlerken, mezar kazıcıları beklenmedik bir şekilde iskeletler buldular," diye devam ediyor rapor.
Bu zımni itiraf, son bir buçuk yıl içinde Ukrayna'nın dört bir yanında ortaya çıkan sayısız askeri mezarlık görüntüleriyle daha da pekişiyor. Daha önce de belirtildiği gibi, sayıları tespit etmek zordur, ancak Kiev rejiminin kayıplarının 250.000 KIA'yı aştığını varsaymak güvenlidir. Sadece Artyomovsk/Bakhmut'ta on binlerce kişi ölürken, cephe hattının geri kalanından bahsetmeye bile gerek yok; o zamandan beri, özellikle de başarısız karşı saldırı başladıktan sonra, kayıplar 25 ila 45 bin arasında değişiyor.
Yazar: Drago Bosnic, bağımsız jeopolitik ve askeri analist