Ambalaj Sorununda Çözüme Yaklaşıldı

Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV), plastik endüstrinin büyümesine yönelik çalışmalarına hız kesmeden devam ediyor. Avrupa Birliği regülasyonlarının, Türkiye’deki üretime etkileri kapsamında Geri Dönüşüm Sektörünün, “Gıdaya uygun mekanik geri dönüştürülmüş r-pet granül ürünü üretiminde” yaşadığı sorunun çözümü için Tarım ve Orman Bakanlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yetkilileriyle yürüttükleri müzakerelerde sona yaklaştıklarını ifade eden PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, özellikle Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile EFSA sorununun çözümüne dair yaptıkları görüşmenin ardından sürecin hızlandığını ve çözüm için artık son düzlüğe girildiğinin altını çizerek, “Başkanlığını yürüttüğümüz TOBB Plastik, Kauçuk ve Kompozit Sanayi Meclisi, PAGEV olarak çözüm önerilerimizi sunduk. Paydaşımız TGDF’nin konuya ilişkin düzenlediği “Sürdürülebilir Plastik Ambalaj Uygulamaları Çalıştayı'na” organize ettiğimiz üyelerimizle katılarak yine görüşlerimizi kamuya iletmiştik. Son olarak 26 Kasım’da Ankara’da TOBB Plastik, Kauçuk ve Kompozit Sanayi Meclisimizin de katılımıyla yapılan toplantıya katılan Tarım ve Orman Bakanımız İbrahim Yumaklı, gıdayla temas eden ambalajlara ilişkin düzenlemenin şart olduğunu, bu kapsamda AB ile uyumlu olan firmaların ziyaret edileceğini, ilk ziyaretin de 3 Aralık’ta gerçekleştirileceğini ve ardından AB’deki mevzuata uygun yatırım yapan firmalara yönelik yapılacak denetimin ardından EFSA’yla ilgili sürecin hızlanacağını ifade etti” açıklamasında bulundu.

Eroğlu sözlerini şöyle sürdürdü: “AB Gıda Otoritesi EFSA, Türkiye’den bir kamu makamının, ‘Yerel Otorite’ olarak belirleneceği şekilde ilgili mevzuatta düzenleme yapılmasını şart koştu. Bu kapsamda çözüm için şu anki kamu kurumlarının yetki ve sorumluluk alanları incelendiğinde “Gıda Kodeksi” mevzuatının sahibi olan Tarım ve Orman Bakanlığı, en yakın otorite olarak görünüyor. Ancak Avrupa’ya ihracat için EFSA onaylı teknolojilere yatırım yapan Türk Geri Dönüşüm Sektörümüz, Tarım ve Orman Bakanlığı’mız henüz yetkili otorite olarak ilan edilmediği için üretim ve ihracat yapamıyorlar. Yerel Otoritemizin, gerekli mevzuatı oluşturması halinde; yaklaşık 100.000T/T Yıl kapasiteye sahip firmalarımız, hazır olan 500 Milyon Euro’luk ihracat potansiyelini hayata geçirebilecekler. İlave olarak gıdaya uygun r PET kullanımının önünün açılmasıyla birlikte aynı zamanda orijinal hammadde kullanımı azalacağından, ithalattaki düşüşle birlikte Türkiye ekonomisinin dış ticaret açığının da azalmasına katkı sağlanabilecek. Ayrıca rPET birincil ambalajlarda kullanılacağı için katma değeri yüksek hammadde yaratıldığından sözkonusu düzenlemenin, ülke ekonomimize olumlu katkısı olacak. Öte yandan Avrupa’da regülasyonlar nedeniyle oradaki ambalaj üreticilerin, rPET hammaddesine ihtiyacı her geçen gün artmakta ve bu ürüne talepler yüksek. Bu anlamda Türkiye’nin Avrupa’daki potansiyeli değerlendirmesi, “Yeşil Ekonomi” kapsamında Stratejik anlam taşımaktadır.

FİRMALAR NEDEN ÜRETİP, İHRACAT YAPAMIYOR?

Gıdaya uygun mekanik geri dönüştürülmüş rPET granül ürünün Avrupa pazarına ihracatında EU Komisyonu tarafından yayınlanan 2022/1616 sayılı yeni regülasyon ile Avrupa pazarına (Birlik içi ve Birlik dışı) EFSA’nın ‘’olumlu görüş’’ verdiği ve vereceği tüm mekanik geri dönüşüm tesislerinin sertifikasyon süreciyle kayıt altına alınması, denetlenmesi konusunda ilgili ‘’Yerel Otorite’’ makamı tayin edilmesi şartını getirdiğini hatırlatan Eroğlu sözlerini şöyle sürdürdü: “Ülkemizde şu an gıdaya temas eden ambalaj kullanım yönetmeliği nedeniyle zaten iç pazarda satış imkânı söz konusu olmayan bir durum yaşanırken, Avrupa’ya ihracat imkanlarının yukarıda açıklanan yeni regülasyon nedeniyle kaybedilecek olması ülkeye döviz kazandıracak, ilave istihdam yaratacak bu yatırımların önünün açılması, desteklenmesi için öncelikle Yerel Otorite makamının ilgili Bakanlıklarca belirlenmesi ve EFSA belgelendirme sürecinin tamamlanması gerekiyor.

TÜRKİYE’DE RPET (GIDAYA UYGUN) GRANÜL YATIRIMLARI

EU tarafından çıkarılan yasalar, EFSA ve FDA tarafından onaylanmış, kabul edilen teknoloji ve gıdaya uygun elde edilen prosese sahip Türkiye’de şu ana kadar kurulmuş üretime hazır ve makine/hat yatırımları yapılmış ve tesis kapasiteleri toplamı yaklaşık 105.000T/yıl’dır. Yukarıda açıklamaya çalıştığımız gibi mekanik geri dönüştürülmüş rPET talebi ve kullanımı hızla büyüyen bir ürün olması sebebiyle yatırımların devam ederek artması ve birkaç yıl içinde 200.000T/yıl kapasiteye ulaşması beklenmektedir.  Buradan hareket ederek gıdaya uygun mekanik geri dönüştürülmüş rPET talebinin oluşturacağı toplam pazarın ise önümüzdeki 5 yıl içinde ülkemiz için €500 milyon/yıl değere ulaşması ön görülmektedir. Bunun tamamını ihracat potansiyel rakamı olarak nitelendirmek mümkündür.”